(Baohatinh.vn) - Đây là dịp để con cháu dòng họ và người dân Hà Tĩnh bày tỏ sự tôn vinh, tri ân bậc tiền nhân đã có những đóng góp to lớn cho công cuộc bảo vệ đất nước.
Sáng 16/3, UBND huyện Can Lộc phối hợp với xã Khánh Vĩnh Yên và con cháu dòng họ Nguyễn Văn long trọng tổ chức đón nhận bằng xếp hạng Di tích cấp quốc gia đền thờ Nguyễn Văn Mạo.
Đại biểu tham dự buổi lễ.
Danh nhân Nguyễn Văn Mạo (SN 1767 - ?) ở thôn Bào Khê, xã Bạt Trạc, huyện Thiên Lộc, phủ Đức Quang (nay là xã Khánh Vĩnh Yên, huyện Can Lộc). Ông thuộc đời thứ 5 của dòng họ Nguyễn xã Bạt Trạc. Trước đó, có cụ thuỷ tổ dòng họ là Nguyễn Đình Tuấn (quê ở xã Hòa Lạc, huyện Đức Thọ) thi đậu Tiến sỹ và được vua Lê bổ nhiệm chức Tri huyện Thiên Lộc thời kỳ 1640 - 1650, đã đến xã Khánh Vĩnh Yên lập nghiệp.
Nguyễn Văn Mạo là một nông dân, sinh ra trong thời kỳ đất nước rối ren, Trịnh - Nguyễn phân tranh chia cắt 2 miền đất nước. Đời sống Nhân dân lầm than, khiến phong trào khởi nghĩa nổ ra khắp nơi trong Nam ngoài Bắc. Năm 1771, phong trào khởi nghĩa Tây Sơn do Nguyễn Huệ lãnh đạo đã từng bước bình định lại đất nước.
Ông Trần Mạnh Sơn - Phó Chủ tịch UBND huyện Can Lộc đọc diễn văn khai mạc buổi lễ.
Năm 1788, trong khí thế đoàn quân trùng trùng điệp điệp của vua Quang Trung tiến ra Bắc đánh quân Thanh xâm lược, cùng với các sĩ phu như: La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp, Đốc đồng Hữu Thị lang Nguyễn Huy Tự…, Nguyễn Văn Mạo dốc lòng cùng “đoàn quân áo vải” tham gia khởi nghĩa.
Ông đã trực tiếp tham gia vào quân đội Tây Sơn, phò Vua Quang Trung - Nguyễn Huệ, lập nhiều chiến công đánh bại quân Thanh, mang lại hòa bình, độc lập cho dân tộc. Ông được nhà Tây Sơn ghi nhận công lao và ban sắc phong, phong hàm “Anh liệt tướng quân", ban tước "Mạo Tài bá”. Hiện nay, Sắc phong được con cháu lưu giữ tại nhà thờ họ Nguyễn.
Lãnh đạo Sở VH-TT&DL trao Bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia đền thờ Nguyễn Văn Mạo cho chính quyền địa phương và đại diện dòng họ.
Sau khi Tây Sơn sụp đổ, vua Gia Long lên ngôi lập ra nhà Nguyễn, Nguyễn Văn Mạo tiếp tục được trọng dụng. Trong đội quân thị vệ, ông tham gia tiễu trừ bọn giặc phỉ quấy rối phá phách các vùng miền núi của tỉnh Nghệ An. Về sau, ông bị thương và xin nghỉ hưu.
Ông mất không rõ năm, mộ phần sau đó được con cháu qui tập về nghĩa trang dòng họ xóm Phúc Giang, xã Vĩnh Lộc nay thuộc thôn Thượng Phúc, xã Khánh Vĩnh Yên.
Với những đóng góp to lớn của ông trong công cuộc bảo vệ, giữ vững bờ cõi đất nước, năm 2008, đền thờ Nguyễn Văn Mạo được UBND tỉnh Hà Tĩnh xếp hạng di tích cấp tỉnh. Ngày 20/11/2024, Bộ VH-TT&DL đã xếp hạng đền thờ Nguyễn Văn Mạo là di tích lịch sử cấp quốc gia. Đây là sự ghi nhận xứng đáng của Nhà nước đối với những đóng góp to lớn của danh nhân Nguyễn Văn Mạo. Đồng thời, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá tốt đẹp của danh nhân, truyền thống của dòng họ và quê hương.
Sau lễ đón nhận, chính quyền địa phương và con cháu dòng họ Nguyễn đã tổ chức rước Bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia về đền thờ Nguyễn Văn Mạo tại thôn Thượng Phúc, xã Khánh Vĩnh Yên (Can Lộc).
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Lễ kỷ niệm 260 năm năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765-2025) sẽ được tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức, tuy nhiên, bên cạnh sự chủ động của các ban, ngành chủ lực, hoạt động truyền thông của các đơn vị, địa phương vẫn khá trầm lắng.
Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ công lao, sự nghiệp của Hoàng giáp Vũ Diệm, lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước và khí phách mà danh nhân khoa bảng quê hương Hà Tĩnh đã để lại cho đời sau.
Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.
Lễ kỷ niệm là dịp để tôn vinh, khơi dậy và lan tỏa những giá trị di sản của danh nhân Hoàng giáp Vũ Diệm (1705 -2025) – người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh.
Cùng với công tác bảo tồn, BQL Khu di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã nỗ lực sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật, khảo cứu và xuất bản nhiều ấn phẩm liên quan về Đại thi hào Nguyễn Du, dòng họ Nguyễn Tiên Điền, Truyện Kiều..., qua đó, làm dày thêm và lan tỏa di sản Nguyễn Du.
Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
Không chỉ giữ gìn sự đảm đang truyền thống, phụ nữ Hà Tĩnh còn mạnh mẽ vươn lên trong kỷ nguyên số, làm chủ công nghệ, bước vào “thương trường 4.0”, đưa sản phẩm quê hương vươn xa và khẳng định vị thế riêng đầy tự hào.
Những ngôi nhà được dựng lại sau bão, những mô hình sinh kế được trao cho người dân đã tạo nên dòng chảy yêu thương lan tỏa, thể hiện trách nhiệm, tinh thần đoàn kết trong mục tiêu phát triển bền vững ở Hà Tĩnh, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Hơn 12 năm công tác tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh), anh Lê Thanh Toán đã trở thành tấm gương tiêu biểu về tinh thần trách nhiệm, lòng tận tụy và sự sáng tạo trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.
Không chỉ giỏi việc nước, đảm việc nhà, nhiều phụ nữ Hà Tĩnh đã và đang tỏa sáng trong các phong trào thi đua yêu nước, trở thành những bông hoa đẹp, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống của phụ nữ Việt Nam.
Những ý kiến hiến kế từ cơ sở không chỉ góp thêm kinh nghiệm mà còn mở ra hướng đi, để thi đua thực sự trở thành động lực đưa Hà Tĩnh tăng tốc, bứt phá trong giai đoạn mới.
Gần 30 năm kinh doanh, chị Lê Thị Như Thủy – Giám đốc Công ty CPTM BT Kim Ngân (Hà Tĩnh) vẫn giữ cách làm nghề giản dị, coi chữ tín như vốn quý, gây dựng thương hiệu vững vàng.
Nếu người ở những tỉnh có mưa thuận gió hòa từng sống, trải qua những ngày tháng tại Hà Tĩnh như tháng 10 này, sẽ thấu hiểu vì sao người quê tôi dồn tiền bạc, chắt bóp để làm nhà kiên cố, mua xe...
Đã 71 năm trôi qua, song với cựu chiến binh Hồ Sỹ Cúc (95 tuổi, TDP Liên Công, phường Trần Phú, Hà Tĩnh), ký ức hào hùng về ngày cùng đồng đội tiến qua 5 cửa ô về tiếp quản Thủ đô (10/10/1954) vẫn vẹn nguyên niềm tự hào.
Giáo sư, Viện sỹ Hồ Tôn Trinh (bút danh Hoàng Trinh) - người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh, đã có nhiều đóng góp quan trọng trong sự phát triển của văn học, văn hóa Việt Nam.
Với trái tim giàu lòng nhân ái, luôn nỗ lực hết mình trước mọi việc, Nguyễn Thị Hằng – cựu học sinh Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh đã lan tỏa tinh thần sống đẹp, sống có ước mơ, có hành động và biết sẻ chia với cộng đồng.
Từ quê hương Đại thi hào Nguyễn Du đến “Mộc bản trường học Phúc Giang” và “Hoàng Hoa sứ trình đồ” - những ký ức được UNESCO vinh danh, Tiên Điền - Trường Lưu (Hà Tĩnh) đang lưu giữ những kho tàng vô giá.
Không gian trưng bày và triển lãm bên lề Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh khóa XX là bức tranh thu nhỏ, khẳng định thành tựu đổi mới, sức bật kinh tế – xã hội và khát vọng hội nhập của Hà Tĩnh.
Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.