(Baohatinh.vn) - Đây là dịp để con cháu dòng họ và người dân Hà Tĩnh bày tỏ sự tôn vinh, tri ân bậc tiền nhân đã có những đóng góp to lớn cho công cuộc bảo vệ đất nước.
Sáng 16/3, UBND huyện Can Lộc phối hợp với xã Khánh Vĩnh Yên và con cháu dòng họ Nguyễn Văn long trọng tổ chức đón nhận bằng xếp hạng Di tích cấp quốc gia đền thờ Nguyễn Văn Mạo.
Đại biểu tham dự buổi lễ.
Danh nhân Nguyễn Văn Mạo (SN 1767 - ?) ở thôn Bào Khê, xã Bạt Trạc, huyện Thiên Lộc, phủ Đức Quang (nay là xã Khánh Vĩnh Yên, huyện Can Lộc). Ông thuộc đời thứ 5 của dòng họ Nguyễn xã Bạt Trạc. Trước đó, có cụ thuỷ tổ dòng họ là Nguyễn Đình Tuấn (quê ở xã Hòa Lạc, huyện Đức Thọ) thi đậu Tiến sỹ và được vua Lê bổ nhiệm chức Tri huyện Thiên Lộc thời kỳ 1640 - 1650, đã đến xã Khánh Vĩnh Yên lập nghiệp.
Nguyễn Văn Mạo là một nông dân, sinh ra trong thời kỳ đất nước rối ren, Trịnh - Nguyễn phân tranh chia cắt 2 miền đất nước. Đời sống Nhân dân lầm than, khiến phong trào khởi nghĩa nổ ra khắp nơi trong Nam ngoài Bắc. Năm 1771, phong trào khởi nghĩa Tây Sơn do Nguyễn Huệ lãnh đạo đã từng bước bình định lại đất nước.
Ông Trần Mạnh Sơn - Phó Chủ tịch UBND huyện Can Lộc đọc diễn văn khai mạc buổi lễ.
Năm 1788, trong khí thế đoàn quân trùng trùng điệp điệp của vua Quang Trung tiến ra Bắc đánh quân Thanh xâm lược, cùng với các sĩ phu như: La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp, Đốc đồng Hữu Thị lang Nguyễn Huy Tự…, Nguyễn Văn Mạo dốc lòng cùng “đoàn quân áo vải” tham gia khởi nghĩa.
Ông đã trực tiếp tham gia vào quân đội Tây Sơn, phò Vua Quang Trung - Nguyễn Huệ, lập nhiều chiến công đánh bại quân Thanh, mang lại hòa bình, độc lập cho dân tộc. Ông được nhà Tây Sơn ghi nhận công lao và ban sắc phong, phong hàm “Anh liệt tướng quân", ban tước "Mạo Tài bá”. Hiện nay, Sắc phong được con cháu lưu giữ tại nhà thờ họ Nguyễn.
Lãnh đạo Sở VH-TT&DL trao Bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia đền thờ Nguyễn Văn Mạo cho chính quyền địa phương và đại diện dòng họ.
Sau khi Tây Sơn sụp đổ, vua Gia Long lên ngôi lập ra nhà Nguyễn, Nguyễn Văn Mạo tiếp tục được trọng dụng. Trong đội quân thị vệ, ông tham gia tiễu trừ bọn giặc phỉ quấy rối phá phách các vùng miền núi của tỉnh Nghệ An. Về sau, ông bị thương và xin nghỉ hưu.
Ông mất không rõ năm, mộ phần sau đó được con cháu qui tập về nghĩa trang dòng họ xóm Phúc Giang, xã Vĩnh Lộc nay thuộc thôn Thượng Phúc, xã Khánh Vĩnh Yên.
Với những đóng góp to lớn của ông trong công cuộc bảo vệ, giữ vững bờ cõi đất nước, năm 2008, đền thờ Nguyễn Văn Mạo được UBND tỉnh Hà Tĩnh xếp hạng di tích cấp tỉnh. Ngày 20/11/2024, Bộ VH-TT&DL đã xếp hạng đền thờ Nguyễn Văn Mạo là di tích lịch sử cấp quốc gia. Đây là sự ghi nhận xứng đáng của Nhà nước đối với những đóng góp to lớn của danh nhân Nguyễn Văn Mạo. Đồng thời, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá tốt đẹp của danh nhân, truyền thống của dòng họ và quê hương.
Sau lễ đón nhận, chính quyền địa phương và con cháu dòng họ Nguyễn đã tổ chức rước Bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia về đền thờ Nguyễn Văn Mạo tại thôn Thượng Phúc, xã Khánh Vĩnh Yên (Can Lộc).
Những ngôi đình làng ở Hà Tĩnh không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa, mà còn lưu giữ những ký ức, đặc biệt trong phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh và Cách mạng tháng Tám.
Thời gian qua, nhiều di tích lịch sử - văn hóa ở Hà Tĩnh được xếp hạng các cấp đã góp phần “đánh thức” ký ức dòng tộc, làng xã, thắp lên niềm tự hào cội nguồn trong mỗi người dân.
Anh Nguyễn Văn Mạnh (SN 1985, ở phường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh) khuyết một bàn tay nhưng lại có biệt tài vẽ và đắp tranh nổi. Dù mất đi đôi bàn tay nhưng việc được sống với niềm đam mê, thỏa sức tạo nên những bức tranh tường sống động, anh Mạnh cảm thấy cuộc đời mình vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.
Hoàng Xuân Hãn là Giáo sư Toán học, kỹ sư, nhà sử học, nhà ngôn ngữ học, nhà nghiên cứu văn hóa, giáo dục nổi tiếng. Suốt cuộc đời, ông không ngừng cống hiến miệt mài cho nhiều lĩnh vực khác nhau.
Trong nhịp sống hiện đại gấp gáp, câu chuyện 6 hộ dân ở xã Đồng Lộc (Hà Tĩnh) hiến đất, mở lối đi cho người hàng xóm nghèo như một nét đẹp dung dị, ấm áp giữa đời thường.
Quá trình sắp xếp đơn vị hành chính, tên các xã, phường mới ở Hà Tĩnh được lựa chọn kỹ lưỡng, mang nhiều ý nghĩa, gắn với lịch sử, văn hóa, lợi thế địa phương và phù hợp với xu thế hội nhập, nhận được sự đồng thuận từ Nhân dân.
Từ điểm tựa là các giá trị truyền thống, gia đình ông Kiều Minh Khánh và bà Nguyễn Thị Dung ở phường Bắc Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã viết nên câu chuyện đẹp về một mái ấm gần nửa thế kỷ đong đầy yêu thương, lan tỏa giá trị sống tích cực trong cộng đồng.
Sau hơn 54 năm kể từ ngày Anh hùng LLVTND, liệt sỹ Trần Văn Dần (xã Đan Hải, Hà Tĩnh) hy sinh, mùa hè này, những kỷ vật đơn sơ, những nét bút mang khí chất của người lính đặc công rừng Sác ấy đã trở về với gia đình bằng một cách đầy bất ngờ và rất cảm động.
Từ vùng “đất chết” oằn mình trong lửa đạn chiến tranh, cựu binh Trường Sa Nguyễn Hải Đường ở thôn Hồng Sơn (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) đã hồi sinh, trở thành mô hình kinh tế trù phú, cho thu nhập 2 tỷ đồng/năm.
Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Trong lịch sử, Hà Tĩnh từng có nhiều bậc danh nho, hiền tài và đại thần được giao trọng trách giữ chức Tế tửu (Hiệu trưởng) của Văn Miếu – Quốc Tử Giám.
Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Hơn 50 năm gắn bó cùng tranh cổ động, họa sĩ Hoàng Hữu Trí (trú xã Gia Hanh, tỉnh Hà Tĩnh) không chỉ lưu giữ ký ức một thời, mà còn tiếp tục truyền đi niềm tin, lý tưởng và giá trị nghệ thuật qua từng nét vẽ.
Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
Không chỉ dũng cảm thời kháng chiến chống Mỹ, ông Hoàng Văn Bé - cựu TNXP ở xã Đan Hải (Hà Tĩnh) còn là tấm gương sáng về nghị lực vượt khó, tinh thần cống hiến cho quê hương trong thời bình.
Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Sau gần 1 năm, gần chục ha đất đầm lầy, cỏ lác bên bờ sông Đông (phường Thành Sen, Hà Tĩnh) đã được cải tạo thành các đảo nhân tạo, làm nơi trú ngụ cho các loài chim.
Mỗi độ tháng Bảy, Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh) lại rộn ràng với muôn vàn bước chân của du khách mọi miền, mang theo lòng tri ân thiêng liêng, thành kính.
Tuổi thọ bình quân năm 2024 của người dân Hà Tĩnh thấp hơn mức bình quân chung của cả trước. Trung bình phụ nữ Hà Tĩnh sống lâu hơn nam giới khoảng hơn 5 năm.
Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Dành hơn 20 năm để nghiên cứu về lịch sử làng quê ở Hà Tĩnh theo những tư liệu cũ bằng chữ Hán và chữ Nôm, ông Nguyễn Thế Phiệt (xã Mai Hoa, Hà Tĩnh) mong muốn khôi phục lại văn hóa, tín ngưỡng xa xưa của người Việt.
Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi
Chỉ mới 10 tuổi, Đặng Minh Thư (lớp 4H, Trường Tiểu học Hưng Trí, Hà Tĩnh) đã khiến cộng đồng không khỏi kinh ngạc khi được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xác lập là học sinh nhỏ tuổi có khả năng nhớ và đọc chính xác 3.150 chữ số thập phân sau số Pi.
Dù đã nghỉ hưu nhưng bà Trần Thị Kim Soa (xã Sơn Giang, Hà Tĩnh) vẫn tận tâm với công việc thiện nguyện, chăm sóc sức khỏe cộng đồng và góp sức xây dựng quê hương.
Mỗi độ tháng 7 về, hàng vạn du khách lại tìm về với Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh) để dâng nén tâm hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất non sông.
![[QUIZ] Hà Tĩnh ghi dấu ấn nổi bật nào trong Cách mạng Tháng Tám?](https://cdn.baohatinh.vn/images/5750fc203e86810a7b8e7880e8e5d56a60cc1f4adbaaa4c5db5eae87e4f6bfaab59eeca1ffc88a22b225f8989788b4339bd53f26662bb0273186957914ca9d42/thanh-sen-3.jpg)
![[Quiz] GS Hoàng Xuân Hãn sinh ra và lớn lên ở xã nào của Hà Tĩnh?](https://cdn.baohatinh.vn/images/bf0281bfe88e8abd7a4741f6c7dfc50d60cc1f4adbaaa4c5db5eae87e4f6bfaa91d3ccf415457703c481e58b1ebdbd56/123.jpg)
![[Quiz] Tên gọi xã Đông Kinh lần đầu xuất hiện trên bản đồ Hà Tĩnh vào năm nào?](https://cdn.baohatinh.vn/images/016d39b2f4f91829b0c07f2d62218ea5ef10ad0fdcfbf6cdceeb9c34200e128743662e60aca2cbf67056b956d92dd4bfc64db0ec857a408f890642ce478df764/b-9965-1746.jpg)
