(Baohatinh.vn) - Đây là dịp để con cháu dòng họ và người dân Hà Tĩnh bày tỏ sự tôn vinh, tri ân bậc tiền nhân đã có những đóng góp to lớn cho công cuộc bảo vệ đất nước.
Sáng 16/3, UBND huyện Can Lộc phối hợp với xã Khánh Vĩnh Yên và con cháu dòng họ Nguyễn Văn long trọng tổ chức đón nhận bằng xếp hạng Di tích cấp quốc gia đền thờ Nguyễn Văn Mạo.
Đại biểu tham dự buổi lễ.
Danh nhân Nguyễn Văn Mạo (SN 1767 - ?) ở thôn Bào Khê, xã Bạt Trạc, huyện Thiên Lộc, phủ Đức Quang (nay là xã Khánh Vĩnh Yên, huyện Can Lộc). Ông thuộc đời thứ 5 của dòng họ Nguyễn xã Bạt Trạc. Trước đó, có cụ thuỷ tổ dòng họ là Nguyễn Đình Tuấn (quê ở xã Hòa Lạc, huyện Đức Thọ) thi đậu Tiến sỹ và được vua Lê bổ nhiệm chức Tri huyện Thiên Lộc thời kỳ 1640 - 1650, đã đến xã Khánh Vĩnh Yên lập nghiệp.
Nguyễn Văn Mạo là một nông dân, sinh ra trong thời kỳ đất nước rối ren, Trịnh - Nguyễn phân tranh chia cắt 2 miền đất nước. Đời sống Nhân dân lầm than, khiến phong trào khởi nghĩa nổ ra khắp nơi trong Nam ngoài Bắc. Năm 1771, phong trào khởi nghĩa Tây Sơn do Nguyễn Huệ lãnh đạo đã từng bước bình định lại đất nước.
Ông Trần Mạnh Sơn - Phó Chủ tịch UBND huyện Can Lộc đọc diễn văn khai mạc buổi lễ.
Năm 1788, trong khí thế đoàn quân trùng trùng điệp điệp của vua Quang Trung tiến ra Bắc đánh quân Thanh xâm lược, cùng với các sĩ phu như: La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp, Đốc đồng Hữu Thị lang Nguyễn Huy Tự…, Nguyễn Văn Mạo dốc lòng cùng “đoàn quân áo vải” tham gia khởi nghĩa.
Ông đã trực tiếp tham gia vào quân đội Tây Sơn, phò Vua Quang Trung - Nguyễn Huệ, lập nhiều chiến công đánh bại quân Thanh, mang lại hòa bình, độc lập cho dân tộc. Ông được nhà Tây Sơn ghi nhận công lao và ban sắc phong, phong hàm “Anh liệt tướng quân", ban tước "Mạo Tài bá”. Hiện nay, Sắc phong được con cháu lưu giữ tại nhà thờ họ Nguyễn.
Lãnh đạo Sở VH-TT&DL trao Bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia đền thờ Nguyễn Văn Mạo cho chính quyền địa phương và đại diện dòng họ.
Sau khi Tây Sơn sụp đổ, vua Gia Long lên ngôi lập ra nhà Nguyễn, Nguyễn Văn Mạo tiếp tục được trọng dụng. Trong đội quân thị vệ, ông tham gia tiễu trừ bọn giặc phỉ quấy rối phá phách các vùng miền núi của tỉnh Nghệ An. Về sau, ông bị thương và xin nghỉ hưu.
Ông mất không rõ năm, mộ phần sau đó được con cháu qui tập về nghĩa trang dòng họ xóm Phúc Giang, xã Vĩnh Lộc nay thuộc thôn Thượng Phúc, xã Khánh Vĩnh Yên.
Với những đóng góp to lớn của ông trong công cuộc bảo vệ, giữ vững bờ cõi đất nước, năm 2008, đền thờ Nguyễn Văn Mạo được UBND tỉnh Hà Tĩnh xếp hạng di tích cấp tỉnh. Ngày 20/11/2024, Bộ VH-TT&DL đã xếp hạng đền thờ Nguyễn Văn Mạo là di tích lịch sử cấp quốc gia. Đây là sự ghi nhận xứng đáng của Nhà nước đối với những đóng góp to lớn của danh nhân Nguyễn Văn Mạo. Đồng thời, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá tốt đẹp của danh nhân, truyền thống của dòng họ và quê hương.
Sau lễ đón nhận, chính quyền địa phương và con cháu dòng họ Nguyễn đã tổ chức rước Bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia về đền thờ Nguyễn Văn Mạo tại thôn Thượng Phúc, xã Khánh Vĩnh Yên (Can Lộc).
Từng là những trọng điểm đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ, phải chịu biết bao bom đạn của kẻ thù, song giờ đây, những miền quê của Hà Tĩnh đang “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Hà Tĩnh là điểm trọng yếu trên tuyến chi viện miền Nam, hứng chịu hàng vạn tấn bom đạn. Ngày nay, chiến tranh đã lùi xa, những con đường huyền thoại năm xưa vẫn tràn đầy sức sống, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của tỉnh nhà.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, những tọa độ lửa như núi Nài, Ngã ba Đồng Lộc, Làng K130… của Hà Tĩnh đã cùng quân dân cả nước làm nên đại thắng mùa xuân 1975.
Từng trang nhật ký, từng lá thư hoen màu theo thời gian như những mảnh ghép thiêng liêng, tái hiện cuộc đời và lý tưởng cao đẹp của những con người đã ngã xuống vì đất nước.
Với lịch sử 1020 năm phát triển, các thế hệ người dân Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã chinh phục thiên nhiên, chung lưng đấu cật, gắn bó đoàn kết, xây dựng mảnh đất này ngày càng phát triển, trở thành vùng quê giàu bản sắc văn hóa, có nhiều người đỗ đạt khoa bảng.
Trong kháng chiến chống Mỹ, quân và dân Hà Tĩnh đã lập nên nhiều chiến tích vẻ vang, trong đó, thành tích bắn rơi hàng trăm chiếc máy bay địch, bắt sống giặc lái là niềm tự hào mãnh liệt.
Góp phần vào thành tựu chung của văn học nghệ thuật Hà Tĩnh, từ kháng chiến chống Mỹ đến nay, lĩnh vực nhiếp ảnh đã tạo dấu ấn đậm nét, khi khắc họa những thời khắc lịch sử và sự phát triển của quê hương.
Nhà nghiên cứu văn hóa Võ Hồng Huy là một trong những người tâm huyết nhất nghiên cứu về núi Hồng ở nhiều phương diện nên nhiều người tôn gọi ông là “Kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Luôn phát huy tốt truyền thống cách mạng của gia đình, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo, gia đình ông Trần Văn Chương ở phường Đậu Liêu, TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã tạo sức lan tỏa lớn trong cộng đồng.
Với nhiều tâm huyết, nhà nghiên cứu Hà Quảng là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam duy nhất ở Hà Tĩnh đạt nhiều giải thưởng lớn cấp tỉnh và cấp Trung ương về lĩnh vực lý luận, phê bình văn học.
Đại tá Tư Chu - Chỉ huy trưởng lực lượng biệt động quân khu Sài Gòn - Gia Định là một người con của quê hương Hà Tĩnh. Ông là người kiến tạo các cách đánh “xuất quỷ nhập thần”, là cái tên đứng đằng sau nhiều chiến công huyền thoại của biệt động Sài Gòn.
Bằng niềm đam mê nghiên cứu khoa học, Trung úy Phạm Minh Hiếu - Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an Hà Tĩnh đã biến rác hữu cơ thành tài nguyên, giải quyết bài toán khó về xử ý ô nhiễm môi trường
Dù mất đi bàn tay trái nhưng họa sỹ Nguyễn Văn Mạnh (quê Nghệ An, sinh sống tại TP Hà Tĩnh) vẫn kiên trì cầm cọ hơn chục năm nay, miệt mài tô điểm cho nhiều công trình kiến trúc.
Tại xã Kỳ Giang (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh), gia đình anh Đặng Đức Dũng - chị Nguyễn Thị Thảo là tấm gương về nghị lực vượt khó đi lên, xây dựng gia đình hạnh phúc, tích cực đóng góp cho cộng đồng.
Thôn Hòa Thái, xã Hòa Lạc (Đức Thọ, Hà Tĩnh) tồn tại cây đa có bộ rễ khủng tạo thành cổng làng độc đáo. Nơi đây trở thành điểm đến yêu thích của nhiều người.
Ông Trần Minh Lục (Hà Tĩnh) luôn tâm niệm phải học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh từ những điều giản dị nhất để sống, làm việc tốt hơn.
Năm 1964, khi vừa mới nhập ngũ, Đại tá Dương Phổ quê ở xã Trường Sơn (Đức Thọ, Hà Tĩnh) đã lập chiến công lẫy lừng khi dùng súng trường bắn hạ máy bay của giặc.
Hà Tĩnh với bản sắc văn hóa, lịch sử, tiềm năng kinh tế riêng biệt đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những địa phương phát triển năng động ở khu vực Bắc Trung Bộ.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót ở xã Cẩm Quan (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) là nơi tưởng nhớ người con ưu tú của dân tộc, một địa chỉ đỏ mang đậm giá trị giáo dục sâu sắc.
Giữ gìn nếp nhà, các thành viên thấu hiểu chia sẻ cùng nhau là những bí quyết giúp gia đình ông Đặng Quang Hạnh ở Thiên Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) luôn đầy ắp tiếng cười.
Từ chỗ là hoạt động tín ngưỡng của người dân địa phương, lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương ở TX Hồng Lĩnh đã trở thành lễ hội được cấp ủy, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh quan tâm, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Hòa chung lòng thành kính hướng về ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, người dân Hà Tĩnh đã cùng nhau gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, khẳng định sự gắn bó bền chặt trong dòng chảy lịch sử dân tộc.
Bên dòng sông Ngàn Phố thơ mộng, người dân thôn Phúc Bằng, xã Sơn Bằng (Hương Sơn, Hà Tĩnh) đang cùng nhau xây dựng cảnh quan xanh sạch đẹp, hướng tới cuộc sống sống ấm no, hạnh phúc.
Các hoạt động Lễ giỗ Quốc tổ Hùng Vương bắt đầu từ ngày 2-7/4/2025 (tức ngày 5-10/3 âm lịch) tại Khu di tích Đại Hùng. Ông Trần Xuân Đức - Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Lĩnh thông tin thêm về nội dung này.
Trong tâm thức người Hà Tĩnh, biển luôn gọi lên tình yêu tha thiết, bởi không chỉ mang trong mình nhiều giá trị kiến tạo sự thịnh vượng, biển còn lưu giữ vẻ đẹp văn hóa, lịch sử quê hương...
Thờ cá Ông (cá Voi) là một tín ngưỡng dân gian có từ lâu đời của cư dân sinh sống ven biển Việt Nam. Nhiều vùng ở Hà Tĩnh, người dân thờ cá Ông như một vị thần biển linh thiêng.