Thôn Bắc Xuân, xã Kỳ Tây có trên 200 hộ dân, bị “chia cắt” bởi con sông Tùng Lau, người dân chủ yếu sinh sống bên này sông - phía trung tâm xã, phía bên kia sông chỉ có 20 hộ dân thuộc cụm dân cư Tùng Lau nhưng lại có gần 300 ha đất rừng sản xuất và hàng chục ha đất màu.
Nối 2 bờ sông là một ngầm đá gập gềnh, do người dân làm tạm để đi lại. Sông Tùng Lau nước chảy xiết 4 mùa, đặc biệt vào mùa mưa lũ thì thường xuyên xẩy ra tình trạng cô lập hoàn toàn cụm dân cư Tùng Lau trong nhiều ngày.
Người dân thôn Bắc Xuân hằng ngày phải đi qua ngầm Tùng Lau để sản xuất, giao thương và học hành. Những ngày thời tiết bình thường đã vất vả, còn vào mùa mưa lũ thì gặp muôn vàn khó khăn, thậm chí là nguy cơ rủi ro đến tính mạng, tài sản.
Anh Trần Văn Khoa - một người dân thôn Bắc Xuân cho biết: “Mùa lũ năm trước, có người bên cụm dân cư Tùng Lau liều mình qua ngầm khi nước lớn chảy xiết đã bị cuốn trôi cả người lẫn xe máy. May mắn có lực lượng bảo vệ địa phương ứng cứu kịp thời, nhưng người thì đưa được vào bờ, còn xe máy bị trôi mất. Cách đây vài tháng, sau một cơn mưa vừa, nước sông dâng lên và chảy xiết, có 2 em học sinh THCS bị trôi cả người lẫn xe điện và may mắn thoát chết nhờ được người dân cứu kịp thời”.
Anh Trần Văn Chương - sống ở cụm dân cư Tùng Lau chia sẻ: “Không còn cách nào khác, hằng ngày bất đắc dĩ chúng tôi phải qua lại ngầm này, chứ ai ai cũng rất lo lắng. Đặc biệt về mùa mưa, mỗi khi các cháu vượt sông đi học là bố mẹ, người thân ở nhà lo ngay ngáy, chỉ khi thấy các cháu về nhà rồi mới thực sự yên tâm”.
Là địa bàn vùng cao, bị chia cắt bởi nhiều đồi dốc, xã Kỳ Tây có rất nhiều cầu, cống bị xuống cấp trầm trọng, ảnh hưởng đến việc đi lại, sản xuất của người dân và việc học hành của con em. Đặc biệt, vào mùa mưa lũ, các điểm xung yếu này giống như những chiếc bẫy, có thể cuốn trôi người, gia súc hay bất cứ thứ gì nếu mất cảnh giác.
Ngoài công trình giao thông, trên địa bàn xã Kỳ Tây hiện có nhiều công trình thủy lợi cũng đang trong tình trạng xuống cấp, hư hỏng mà không có điều kiện để khôi phục, sửa chữa. Có thể kể đến như công trình đập Chọ Má ở thôn Hồng Xuân.
Nằm ở trung tâm xã, trước đây, ngoài chức năng phục vụ tưới cho trên 20ha đất nông nghiệp thì công trình này còn là điểm nhấn về cảnh quan, môi trường trong xây dựng NTM của địa phương, bởi nằm cạnh nhiều tuyến đường giao thông chính của xã. Tuy nhiên, nhiều năm qua, lòng đập dần bị bồi lấp, đến nay không còn khả năng tích nước; các hạng mục khác cũng đều xuống cấp, nhếch nhác, hoang tàn.
Ông Nguyễn Hữu Mỹ - Bí thư Chi bộ thôn Hồng Xuân cho biết: “Thông qua các cuộc sinh hoạt, hội họp, đặc biệt là các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân chúng tôi đã nhiều lần đề xuất, kiến nghị các cấp sớm đầu tư nâng cấp công trình đập Chọ Má nhưng đến nay mọi việc vẫn đang “án binh bất động”.
Ông Võ Văn Toán - Phó Chủ tịch UBND xã Kỳ Tây cho biết: Trên địa bàn xã, nhiều công trình, hạng mục công trình giao thông, thủy lợi đã bị xuống cấp nghiêm trọng sau quá trình dài sử dụng, gây ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống, sản xuất của người dân. Mặc dù xã đã nhiều lần trích ngân sách khắc phục, nhưng do khối lượng hư hỏng quá lớn, việc đầu tư như muối bỏ biển, chủ yếu chỉ dừng lại ở các giải pháp tình thế, tạm thời. Rất mong các cấp, ngành quan tâm, hỗ trợ địa phương sớm nâng cấp, tu sửa, xây mới để đảm bảo an toàn cho người dân, phát triển sản xuất.
