Nỗ lực xã hội hoá bảo tồn, phát huy di tích tại TX Kỳ Anh

Các di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn TX Kỳ Anh (Hà Tĩnh) là nguồn sử liệu quý báu, vừa lưu giữ lịch sử vừa góp phần giáo dục truyền thống. Từ ý nghĩa đó, thị xã đã đẩy mạnh công tác xã hội hóa trùng tu, tôn tạo di dích. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều việc phải làm để các di tích phát huy giá trị.

Đền Bản Thổ (xã Kỳ Ninh) vừa được tu bổ với tổng kinh phí hơn 200 triệu đồng

Huy động 9,5 tỷ đồng xã hội hóa

Thị xã Kỳ Anh hiện có 9 di tích văn hóa lịch sử được xếp hạng (2 di tích được xếp hạng cấp quốc gia, 7 di tích xếp hạng cấp tỉnh) và 21 di tích chờ xếp hạng. Những năm gần đây, công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động bảo vệ, trùng tu, tôn tạo và phát huy các giá trị di tích đã đạt kết quả quan trọng. Từ năm 2016- 2018, thị xã có 5 di tích được trùng tu, tôn tạo, trong đó chủ lực vẫn là nguồn xã hội hoá. Trong thời gian này, các địa phương đã huy động gần 9,5 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa, trong đó có di tích đền thờ Nguyễn Thị Bích Châu được tu bổ, tôn tạo hàng năm.

Đền Bản Thổ (xã Kỳ Ninh) nay đã có không gian khang trang, cổng vào, hệ thống phụ trợ được tu bổ với tổng kinh phí hơn 200 triệu đồng. “Tất cả đều là nhờ vào nguồn đóng góp của bà con trong xã và con em đang xa quê” - ông Trần Thanh Uyển, Phó BQL đền Bản Thổ chia sẻ.

Cổng chính đền Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu

Một trong những đơn vị làm tốt công tác huy động xã hội hoá trùng tu, tôn tạo, phát huy di tích là BQL đền Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu. Trưởng BQL Khu di tích, ông Phan Công Đính cho biết: “Với số tiền hơn 3 tỷ đồng từ nguồn công đức hàng năm, BQL đã tập trung trùng tu, tôn tạo khu vực thượng điện, hạ điện, xây mới 3 gian thờ các tướng lĩnh bảo vệ Chế Thắng phu nhân, xây dựng bia đá “Kê minh thập sách” ở phía trước cổng đền và nhiều công trình phụ trợ khác”.

Vẫn gặp khó "chuyện" trùng tu

Bên cạnh những kết quả, theo đánh giá của Phòng VH-TT thị xã Kỳ Anh, hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị di tích vẫn bộc lộ những khó khăn, bất cập trong việc thu thập tư liệu khoa học của một số di tích; nhiều cán bộ quản lý di tích vừa kiêm nhiệm vừa chưa được đào tạo chuyên sâu. Cùng với đó, nguồn ngân sách thị xã và các xã, phường tuy có đầu tư để tôn tạo di tích nhưng không đáng kể; chưa phát huy tốt tiềm năng trong huy động xã hội hóa.

Khu vực di tích cấp quốc gia đền thờ Lê Quảng Ý - Lê Quảng Chí thường ngập vào mùa mưa

Chia sẻ về vấn đề này, ông Lê Ngọc Sơn - Phó Chủ tịch UBND phường Kỳ Phương kiêm Trưởng BQL Khu di tích đền thờ Lê Quảng Ý - Lê Quảng Chí cho biết: “Hiện di tích đã bắt đầu xuống cấp, chỗ thờ, mái ngói đền đã hư hại, khuôn viên đền thờ luôn trong tình trạng ngập úng vào mùa mưa... Ngân sách đầu tư tại cơ sở không có; các cán bộ trong BQL hầu hết là kiêm nhiệm, không có nguồn phụ cấp dẫn đến việc việc quản lý, bảo vệ, trùng tu, tôn tạo di tích này chưa được quan tâm đúng mức”.

Bà Đoàn Thị Mỹ - Trưởng Phòng Văn hoá - Thông tin thị xã thẳng thắn: “Vấn đề kinh phí đầu tư cho chống xuống cấp các di tích cũng như bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa vẫn còn hạn hẹp. Nhận thức về tầm quan trọng của công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa của các cấp ủy, chính quyền một số nơi chưa cao. Thời gian tới, thị xã sẽ tăng cường công tác tuyên truyền tới nhân dân về bảo vệ di tích lịch sử - văn hoá bằng nhiều hình thức; đồng thời, tăng cường kêu gọi nguồn lực xã hội hoá để trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị các di tích.

Thu Trang