Sau nhiều chuyến tham quan học hỏi mô hình nuôi tằm tại các địa phương trong và ngoài tỉnh, cuối năm 2023, HTX Cường Ngabắt đầu nhập trứng tằm từ Trung tâm Nghiên cứu dâu tằm tơ (quận Long Biên – Hà Nội) về nuôi thử. Thời điểm đó, HTX "đánh liều" với mục tiêu, nếu quá trình nuôi thử nghiệm thành công sẽ giúp bà con nhân dân có thêm nghề mới để phát triển kinh tế, đặc biệt là đưa cây dâu về trồng để lấy lá làm thức ăn cho tằm nhằm thay thế các loại cây trồng hiệu quả kinh tế thấp tại những vùng đất ven sông, ven suối, đất đồi trồng keo, tràm ở vị trí thấp trũng.
Với quyết tâm đó nên từ hơn 1 năm trước khi triển khai (tháng 9/2022), HTX Cường Nga đã đưa cây dâu lai về trồng trên diện tích 3 ha tại xã Quang Diệm. Mặc dù mới trồng thử nhưng năng suất dâu lá đạt trên 10 tấn/ha. HTX cũng lắp đặt máy điều hòa, giá đỡ... Tháng 3/2024, HTX bắt đầu tiến hành thả nuôi 2 hộp tằm/tháng, tuy nhiên do thiếu kinh nghiệm nên sản lượng kén tằm thu về thấp, không như mong muốn.
Không nản chí, anh Nguyễn Văn Cường - Phó Giám đốc HTX Cường Nga kiêm Chủ nhiệm CLB Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi Hương Sơn tiếp tục hành trình “tầm sư học đạo”. Với sự giúp đỡ của Trung tâm Nghiên cứu dâu tằm tơ Trung ương, từ tháng 6/2024 đến nay, HTX Cường Nga đã làm chủ quy trình nuôi tằm con và tằm lớn với các giống tằm chính: VH 2020 và tằm lưỡng hệ Trung Quốc. Đặc biệt là mới nuôi nhưng 12 hộp tằm (mỗi hộp 100gam) do HTX Cường Nga sản xuất, bán ra thị trường thu về 86 triệu đồng. Đến nay, HTX Cường Nga đã đạt mục tiêu "kép" từ trồng dâu và nuôi tằm.
“Nuôi tằm không khó nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận, chu đáo của người nuôi. Vất vả nhất là trong 3 ngày tằm ăn rỗi, nhân công phải thường xuyên theo dõi. Thế nhưng, bù lại, nuôi tằm cho giá trị kinh tế cao hơn gấp nhiều lần so với làm nông nghiệp truyền thống (trồng lúa, ngô)” - anh Cường chia sẻ.
Đối với việc trồng dâu, theo Phòng NN&PTNT huyện, hiện trên thị trường có khá nhiều loại phù hợp như GQ2, VH15, S7, S7 CP… Những loại này rất dễ trồng, chỉ sau 6 tháng là có thể thu hoạch, năm thứ 2 năng suất lá dâu có thể đạt 15 - 20 tấn/ha, năm thứ 3 trở đi có thể đạt 35 - 40 tấn/ha. Trừ tất cả chi phí, mỗi ha dâu có thể mang lại thu nhập 100 - 120 triệu đồng, cao hơn rất nhiều so với các loại cây trồng khác.
Một hộp tằm con (trọng lượng 100 gam) nuôi trong khoảng thời gian 15 ngày sẽ hết khoảng 800 kg lá dâu nhưng có thể cho ra 45 - 50 kg kén. Giá trên thị trường là 160 – 180.000 đồng/kg, trung bình mỗi tháng người dân có thể thu hoạch 13 - 15 triệu đồng.
Sự thành công bước đầu của HTX Cường Nga mở ra nhiều cơ hội đổi đời với người dân Hương Sơn trong việc tập trung mở rộng diện tích trồng dâu và nuôi tằm, đặc biệt là việc trồng dâu làm thức ăn cho con tằm. Để khuyến khích bà con Nhân dân trồng dâu, nuôi tằm, HTX đã có một số chính sách hỗ trợ ban đầu, đồng thời giúp người dân lựa chọn hướng đi phù hợp. Theo đó, đối với trồng dâu, HTX đảm nhận cung cấp toàn bộ dâu giống, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc dưỡng dâu; hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc cho đến khi thành công.
HTX sẽ bao tiêu toàn bộ sản phẩm làm ra theo giá thị trường (theo từng thời điểm). Người dân chỉ cần đối ứng phân chuồng, công chăm sóc. Đối với nuôi tằm, HTX đảm nhận nuôi tằm con từ 1-2 tuổi (giai đoạn này đòi hỏi kỹ thuật cao). Từ 4-5 tuổi sẽ chuyển giao quy trình nuôi cho người dân. Quá trình nuôi sẽ được các cộng sự, thành viên HTX Cường Nga tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật. Sau 2 tuần cho ra kén, HTX sẽ thu mua lại theo giá thị trường
"Đến thời điểm hiện tại, HTX Cường Nga cũng đã xây dựng được mối liên kết với Công ty cổ phần Dâu tằm tơ đứng chân tại xã Báo Đáp, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái nên đầu ra đảm bảo. Cũng vì lẽ đó, HTX Cường Nga mong muốn người dân ở các địa phương Hương Sơn nắm bắt cơ hội để chuyển đổi mô hình nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn” – anh Cường cho biết thêm.
Đề cập đến mô hình trồng dâu, nuôi tằm, Phó Chủ tịch UBND huyện Hương Sơn Nguyễn Kiều Hưng cho biết, nghề trồng dâu, nuôi tằm đã xuất hiện khá lâu ở các địa phương như Tân Mỹ Hà, An Hòa Thịnh nhưng mất dần trong những năm gần đây. Vì vậy, việc HTX Cường Nga triển khai trồng dâu và nuôi tằm thành công là điều đáng mừng. Huyện Hương Sơn rất ủng hộ vì nghề này đòi hỏi phải có diện tích lớn để trồng dâu làm thức ăn cho con tằm. Trong khi đó, cây dâu lai lại rất phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng của nhiều địa phương ở Hương Sơn, đặc biệt là tại những vùng đất hoang hóa, đất ven sông, ven đồi.
