Nhiều tháng nay, anh L.V.T (khối phố Trung Đình, phường Thành Sen) thường xuyên ho có đờm, khó thở và khi đi khám thì được xác định mắc phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) do thói quen hút thuốc lào trong một thời gian dài. Không chỉ mắc bệnh lý về phổi, một số bệnh khác mà anh mắc phải trong thời gian qua cũng rất khó chữa khỏi do bị suy giảm sức đề kháng. Hằng ngày, mỗi lần uống cả một vốc thuốc anh mới hối hận: “Giá như tôi nghe lời khuyên của vợ, của người thân trong gia đình thì sức khoẻ của tôi không đến mức bị suy kiệt như thế này”.

Theo các nghiên cứu, trong khói thuốc lá chứa hơn 4.000 loại hóa chất, trong đó có trên 200 chất độc hại. Đáng lo ngại nhất là nicotine – chất gây nghiện mạnh, khí CO – gắn với hemoglobin trong máu mạnh gấp 20 lần so với oxy, cùng hàng chục chất có khả năng gây ung thư. Những độc chất này nhanh chóng tác động đến hệ thần kinh, tim mạch và đường hô hấp, làm suy giảm sức đề kháng, thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch và biến đổi cấu trúc phổi.
Bác sĩ CKII Nguyễn Đức Quảng – Giám đốc Bệnh viện Phổi Hà Tĩnh cho biết: “Chúng tôi tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khó thở, suy hô hấp nặng mà nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ thuốc lá. Điều đáng lo ngại là phần lớn người bệnh khi đến viện đều ở giai đoạn muộn, điều trị gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy, phòng bệnh quan trọng hơn chữa bệnh. Người hút thuốc chủ động hãy bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt, người thụ động hít phải khói thuốc cũng cần phải mạnh mẽ lên tiếng để tự cứu lấy lá phổi và sự sống của mình”.

Theo thống kê của ngành Y tế Hà Tĩnh, đến nay, hơn 90% bệnh nhân mắc bệnh COPD được quản lý điều trị tại Bệnh viện Phổi và các cơ sở y tế khác có liên quan đến thuốc lá, thuốc lào. Đây là minh chứng rõ rệt cho những tổn thương mà khói thuốc gây ra: viêm phế quản mạn tính, teo nhỏ sụn phế quản, phá hủy thành phế nang dẫn tới giãn phổi, khiến người bệnh thường xuyên ho, khạc đờm, khó thở và dễ gặp biến chứng tràn khí màng phổi.
Bà N.T.N - một bệnh nhân ở xã Cẩm Hưng cho biết: “Lâu nay tôi mắc các triệu chứng về ho, ban đầu cứ nghĩ do cảm cúm nên cứ tự điều trị, mãi không khỏi, đi khám mới biết mình đã mắc bệnh COPD do hít phải khói thuốc lá thụ động. Trong nhà tôi có đến mấy người nghiện thuốc, trong khi họ chưa mắc bệnh thì tôi đã mắc rồi”.

Nguy hại của thuốc lá không dừng lại ở đường hô hấp. Người hút thuốc còn đối mặt với nguy cơ tăng 30 – 80% tử vong do các bệnh tim mạch và ung thư, đặc biệt là ung thư phổi. Trung bình, tuổi thọ của người hút thuốc ngắn hơn từ 5 – 8 năm so với người không hút. Chỉ riêng việc duy trì thói quen mỗi ngày một bao thuốc, người hút đã tự làm mất đi hàng năm trời tuổi thọ khỏe mạnh của chính mình.
Các bác sĩ Bệnh viện Phổi khuyến cáo, bỏ thuốc lá sớm sẽ giúp phổi có cơ hội hồi phục, bởi nhiều tổn thương ở đường thở có thể đảo ngược sau khi dừng hút. Quan trọng hơn, việc từ bỏ thói quen này không chỉ bảo vệ sức khỏe của chính người hút, mà còn bảo vệ những người thân xung quanh khỏi tác hại của khói thuốc thụ động.
“Hãy nói không với thuốc lá ngay hôm nay để giữ gìn lá phổi khỏe mạnh và tương lai của chính mình”, đó là thông điệp mà Bệnh viện Phổi Hà Tĩnh gửi tới cộng đồng.