Nhiệt tình, tâm huyết là những điều mà bà con lối xóm dành cho bà Nguyễn Thị Xuân (1961) - cộng tác viên dân số thôn Xuân Nam. Nhận nhiệm vụ cộng tác viên dân số năm 1991, làm Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn Xuân Nam từ năm 1996, hàng chục năm làm công tác xã hội, bà Xuân luôn tròn cả hai vai.
Nhiều năm liền, bà Nguyễn Thị Xuân đảm nhận tròn hai vai cộng tác viên dân số và cán bộ hội phụ nữ thôn.
Những năm tháng làm cán bộ hội, bà Xuân là hạt nhân của phong trào phụ nữ thôn. Chị em phụ nữ thôn theo nghề chài lưới, buôn bán, một số lại làm ăn xa nên việc triển khai các hoạt động phong trào còn nhiều hạn chế. Bằng uy tín của mình, bà Xuân đã vận động, tập hợp các chị em tích cực tham gia phong trào, động viên nhau phát triển kinh tế, đóng góp tiền của, ngày công xây dựng nông thôn mới.
Phát huy vai trò của một đảng viên gương mẫu, bà Xuân luôn đi đầu bước trước trong công việc chung để chị em phụ nữ, người dân trong thôn noi theo. Chị Nguyễn Thị Dương (thôn Xuân Nam) chia sẻ: “Giỏi việc làng việc xã mà vẫn đảm đang, tần tảo chăm chồng ốm đau, nuôi 2 con ăn học nên người, bà Xuân trở thành tấm gương cho chúng tôi học tập”.
Với những đóng góp của mình, bà Xuân được các cấp ngành khen thưởng.
Năm 2014, vì lý do sức khỏe, bà Xuân xin nghỉ công tác hội phụ nữ, chuyên tâm cho công tác dân số. Dù không còn trực tiếp làm nhưng với kinh nghiệm của mình, bà thường xuyên phối hợp với cán bộ hội phụ nữ thôn để nâng cao chất lượng phong trào; góp phần thay đổi tư duy lạc hậu của người dân về công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình (DS - KHHGĐ).
Thôn Xuân Nam với 307 hộ dân, hầu hết đều theo nghề đi biển truyền thống của cha ông. Bao đời nay, người dân làng chài luôn quan niệm “đông con hơn đông của”, sinh nhiều con để có lao động phục vụ cho những chuyến ra khơi dài ngày. Việc thay đổi quan niệm đã ăn sâu vào nếp nghĩ của người dân là điều không hề dễ dàng.
Bà Xuân luôn gần gũi để nắm bắt tâm tư, vận động chị em thực hiện tốt chính sách DS - KHHGĐ.
Bà Xuân cùng với chị Nguyễn Thị Hiền - Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn Xuân Nam đã luôn phối hợp chặt chẽ với nhau trong các họat động liên quan đến phụ nữ nói chung, tuyên truyền chính sách dân số nói riêng.
Chị Nguyễn Thị Hiền cho biết: “Trước mỗi buổi sinh hoạt của chi hội, tôi và bà Xuân thường bàn bạc, chia sẻ với nhau để linh hoạt lồng ghép tuyên truyền các chính sách DS - KHHGĐ; kiến thức nuôi con khỏe dạy con ngoan, xây dựng gia đình hạnh phúc cho chị em. Tôi học hỏi được nhiều kinh nghiệm hoạt động công tác hội từ một người có nhiều năm cống hiến như bà Xuân".
Để việc tuyên truyền chính sách dân số có hiệu quả, bà Xuân đã đứng ra thành lập câu lạc bộ “Không sinh con thứ 3”, thu hút các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ tham gia. Trong các buổi sinh hoạt, ngoài những câu chuyện đời thường được truyền tải dí dỏm, bà Xuân và chị Hiền còn tìm đọc thêm sách báo, các tài liệu để kịp thời cập nhật những chủ trương, tình hình mới về công tác dân số cho chị em. Nhiều kịch bản, tiểu phẩm hài hước, ý nghĩa cũng được các chị dàn dựng để truyền cảm hứng cho bà con trong những buổi sinh hoạt câu lạc bộ.
Chị Nguyễn Thị Hiền (bên trái) và bà Nguyễn Thị Xuân luôn phối hợp ăn ý trong các hoạt động chung của thôn.
Bằng nhiều cách làm sáng tạo, linh hoạt của cộng tác viên dân số và đội ngũ cán bộ hội phụ nữ, 5 năm liền (từ 2001 - 2006), thôn Xuân Nam không có cặp vợ chồng sinh con thứ 3. Từ năm 2007 đến nay, tỷ lệ sinh con thứ 3 ở thôn giảm hơn so với những thôn khác; nhiều gia đình phát triển mô hình kinh tế cho thu nhập cao, con cái được học hành thành đạt, gia đình hạnh phúc...
Đánh giá về vai trò của cộng tác viên dân số và cán bộ hội phụ nữ trong thành tích chung của thôn, ông Hoàng Ngọc Lý - Trưởng thôn Xuân Nam cho biết: “Các chị rất nhiệt tình, trách nhiệm và phối hợp ăn ý, linh hoạt trong tất cả các hoạt động chung. Phong trào phụ nữ của thôn khá sôi nổi, chị em nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc thực hiện chính sách dân số, xây dựng gia đình hạnh phúc, từ đó góp phần xây dựng thôn xóm giàu đẹp, văn minh hơn”.