Đền thờ Nguyễn Liên ở Hà Tĩnh được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia

Đền thờ Nguyễn Liên được xây dựng vào thế kỷ XIX để tưởng niệm và thờ phụng danh nhân Nguyễn Liên, người con đã làm rạng danh quê hương và dòng họ Nguyễn – Thanh Lộc (Can Lộc - Hà Tĩnh).

Đền thờ Nguyễn Liên ở xã Thanh Lộc (Can Lộc).

Căn cứ vào các tài liệu chính sử và gia phả dòng họ cho biết, Nguyễn Liên, hiệu Trạc Phong, tên chữ Huy Lộ, sinh năm Giáp Thân (1824), là người có tư chất thông minh và hiếu học. Kỳ thi Hương (Ân khoa) được tổ chức tại Nghệ An vào năm Tự Đức thứ nhất (1848), Nguyễn Liên dự thi và đỗ cử nhân.

Bức đại tự “Trạc phong Nguyễn Công Từ” trong Đền thờ Nguyễn Liên.

Sau đó, Nguyễn Liên được bổ nhiệm làm quan lần lượt trải qua các chức vụ: Huấn đạo huyện Hương Sơn - Hà Tĩnh (1866), Quyền Nhiếp huyện Nghi Lộc - Nghệ An (1869); Tri huyện Bố Trạch - Quảng Bình; Biên tu Quốc Sử quán (1873) ở Kinh đô Huế, Tri phủ Bình Giang, Hải Dương (1881).

Văn bia Khoa bảng tục bi tại Đền thờ Nguyễn Liên.

Năm Tân Tỵ (1881), ông được triệu về kinh đô Huế bổ nhiệm chức Tế tửu Quốc Tử giám và đến năm 1883 được thăng Hồng Lô Tự khanh kiêm chức Tế tửu.

Trải qua 40 năm quan trường, Nguyễn Liên có những đóng góp to lớn cho đất nước, trong đó nổi bật là lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

Sắc phong thời Nguyễn tại Đền thờ Nguyễn Liên.

Ghi nhận và tôn vinh công lao của cử nhân Nguyễn Liên với đất nước, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã ra quyết định số 3231/QĐ-BVHTTDL ngày 4/11/2020 xếp hạng đền thờ Nguyễn Liên là di tích lịch sử cấp quốc gia.

Võ Đình Thi

(Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh)