Cơ quan Khí tượng Nhật Bản cho biết sóng thần cao 1,2 mét tràn vào các đảo Amami Oshima và Tokara ở phía nam vào khoảng 23h55 ngày 15/1 (21h55 giờ Hà Nội) và cảnh báo có thể xuất hiện sóng thần cao tới 3 mét ở những khu vực này.
Sóng dưới 1 mét sau đó được báo cáo tại một số khu vực dọc bờ biển, từ Hokkaido đến Okinawa, cũng như các khu vực phía tây nam Kochi và Wakayama. Khuyến cáo sóng thần được ban bố cho các vùng duyên hải khác, người dân được yêu cầu tránh xa bãi biển và cửa sông.
Cảnh báo sóng thần (màu đỏ) được ban hành cho các khu vực xung quanh đảo Amami phía nam Nhật Bản và chuỗi đảo Tokara ở tỉnh Kagoshima. Khuyến cáo (màu vàng) được ban hành cho các khu vực ven biển. Ảnh: Cơ quan Khí tượng Nhật Bản .
Đài truyền hình quốc gia NHK chuyển sang chương trình đặc biệt và phát sóng cảnh quay trực tiếp từ các cảng ở các khu vực bị ảnh hưởng, kêu gọi cư dân sơ tán đến vùng đất cao hơn. Tuy nhiên, cảnh quay không cho thấy dấu hiệu bất thường rõ ràng.
Một quan chức cơ quan thời tiết trước đó nói trong cuộc họp báo trên truyền hình lúc nửa đêm rằng cơ quan khí tượng đã phát hiện sự thay đổi thủy triều cao hơn một mét sau 23h. Họ không lập tức phân loại là sóng thần, nhưng quyết định kích hoạt hệ thống cảnh báo sóng thần công cộng để thúc giục người dân Amami sơ tán.
Sóng thần xuất hiện ở Nhật Bản sau khi núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha"apai, nằm ngoài khơi đảo quốc Tonga, phun trào dữ dội và gây ra sóng thần cao khoảng 1,2 m ở đảo chính Tongatapu.
Núi lửa phun trào lần đầu vào ngày 14/1, giải phóng một lượng lớn tro bụi với phạm vi khoảng 20 km. Đợt phun trào thứ hai xảy ra vào 17h26 hôm nay. Sóng thần ập vào thủ đô Nuku"alofa chỉ 4 phút sau.
Hàng loạt quốc gia ở hai bờ Thái Bình Dương phát cảnh báo sóng thần, trong đó có Mỹ, New Zealand, Canada. Trung tâm Cảnh báo Sóng thần Quốc gia tại Alaska, Mỹ, ghi nhận sóng cao bất thường tại Hawaii, nhưng chưa có thiệt hại nào ngoài một số nơi ngập nhẹ. Các chuyên gia dự báo sóng cao từ 30 đến 60 cm sẽ ập vào bờ biển phía tây nước Mỹ lúc khoảng 7-7h30 ngày 16/1 (giờ địa phương).
Giáo sư Shane Cronin, chuyên gia về núi lửa tại Đại học Auckland của New Zealand, cảnh báo núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha"apai có khả năng chưa ngừng hoạt động. Dựa vào những lần phun trào trong quá khứ, ông lo ngại giai đoạn hoạt động của núi lửa sẽ kéo dài vài tuần đến vài tháng và xuất hiện thêm một số đợt phun trào với quy mô tương tự ngày 15/1.