Thủ tướng Phạm Minh Chính ngày 28/6 thăm Tân khu Hùng An (Khu mới Hùng An) ở Hà Bắc, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Trung Quốc và dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) Thiên Tân. Ông đánh giá mô hình này giải quyết được các vấn đề về quá tải hạ tầng, ô nhiễm môi trường và thiếu điều kiện sống đủ tiêu chuẩn cho người dân mà các đô thị lớn thường gặp phải.
“Đây là mô hình mà Việt Nam cần tham khảo trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.
Một góc tân khu Hùng An nhìn từ trên cao. Ảnh: Xinhua
Trung Quốc công bố kế hoạch thành lập Tân khu Hùng An vào ngày 1/4/2017 ở tỉnh Hà Bắc. Nằm cách Bắc Kinh 100 km về phía tây nam, với diện tích 1.770 km2, khu vực này có nhiệm vụ chính là “giảm tải” cho thủ đô, đồng thời thúc đẩy phát triển vùng Bắc Kinh - Thiên Tân - Hà Bắc.
Sau 6 năm phát triển, cơ sở hạ tầng ở Tân khu Hùng An đã và đang được đầu tư, xây dựng đồng bộ, hiện đại, với một số dự án trọng điểm đang được tiến hành khẩn trương. Đây được đánh giá là khu vực mới có “ý nghĩa quốc gia”, sau đặc khu kinh tế Thâm Quyến và Tân khu Phố Đông, Thượng Hải.
Đến cuối năm 2022, Tân khu Hùng An đã nhận được tổng cộng 74,2 tỷ USD vốn đầu tư cho 240 dự án lớn. Theo thông tin từ chính phủ Trung Quốc, 270 dự án trọng điểm khác dự kiến được triển khai trong năm nay, với tổng vốn đầu tư 96,7 tỷ USD.
Tính đến tháng 3/2022, gần 4.000 công ty đã đăng ký tại Hùng An, với hơn 80% là các doanh nghiệp khoa học và công nghệ từ thủ đô chuyển đến. Khu vực cũng trở thành ngôi nhà mới của một số trường đại học, bệnh viện và cơ quan nhà nước vốn trước đây đặt trụ sở tại Bắc Kinh.
Theo quy hoạch tổng thể, đến năm 2035, Tân khu Hùng An về cơ bản sẽ phát triển thành một thành phố hiện đại, xanh, thông minh và đáng sống, tương tác hài hòa giữa con người và môi trường, đồng thời có khả năng cạnh tranh mạnh mẽ.
Ngoài vai trò hỗ trợ chức năng cho thủ đô Bắc Kinh, chính phủ Trung Quốc còn mong muốn Tân khu Hùng An trở thành trung tâm mới cho mở cửa và hợp tác quốc tế.
Hồi đầu năm, Sở Ngoại vụ tỉnh Hà Bắc công bố 20 biện pháp nhằm hỗ trợ Hùng An tăng cường kết nối, hợp tác quốc tế, từ tạo điều kiện thuận lợi cho kinh doanh đến thu hút vốn, công nghệ và nhân tài nước ngoài.
Nhiều chuyên gia Trung Quốc ca ngợi khu vực này đóng vai trò như một mô hình phát triển chất lượng cao của quốc gia và là động cơ mới cho hệ thống kinh tế hiện đại.
Giới lãnh đạo Trung Quốc coi xây dựng Tân khu Hùng An là một mục tiêu quan trọng trong nỗ lực chung nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và đổi mới đô thị.
Theo trang Project China, Hùng An sẽ là nơi chữa lành “căn bệnh thành phố lớn” của Bắc Kinh, giúp thủ đô Trung Quốc giải quyết các vấn đề như quy hoạch không bắt kịp tốc độ phát triển, ô nhiễm hay tắc đường.
Để ngăn những vấn đề này, Hùng An sẽ thúc đẩy bố cục không gian “dạng nhóm” với các cụm đô thị riêng biệt được ngăn cách bởi những vành đai xanh, với 70% diện tích dành cho các khu vực xanh.
“Chính phủ đã chỉ đạo khá rõ ràng về việc bố trí những khu đất xanh, nơi không được phép chuyển nhượng cho các nhà phát triển bất động sản. Mọi thứ sẽ do nhà nước điều hành”, một nhà thiết kế đô thị từ Skidmore Owings Merrill, công ty đã giành chiến thắng trong cuộc thi thiết kế quy hoạch tổng thể cho Hùng An, nói.
Việc Chủ tịch Tập Cận Bình đề cao vấn đề “quản trị văn hóa”, thúc đẩy niềm tin về “văn hóa của chính mình” khiến Trung Quốc những năm gần đây có xu hướng đi theo con đường riêng, hạn chế sao chép các mô hình từ phương Tây.
Điều này được phản ánh trong hướng dẫn thiết kế đô thị Hùng An, với mục tiêu “thúc đẩy những tiêu chuẩn cao hơn trong hệ thống dịch vụ công cộng, tạo ra”cư dân Hùng An mới“có khí chất cao quý và tinh thần nghệ sĩ”.
Tiêu chí thiết kế đô thị đưa ra “10 bộ phận hoàn chỉnh” phải có trong một “bán kính 15 phút”, nhằm cung cấp các dịch vụ xã hội và tiện nghi cần thiết trong phạm vi 15 phút đi bộ của cư dân tại bất cứ khu vực nào. Những dịch vụ này bao gồm trường mầm non, nhà văn hóa, trung tâm dịch vụ công đặt văn phòng của ủy ban khu phố cùng các trung tâm chăm sóc người già.
Được mệnh danh là “thành phố trong mơ hay”đô thị của tương lai", Hùng An còn được định hướng trở thành khu vực phát triển dựa trên đổi mới và công nghệ. Tích hợp, ứng dụng các công nghệ Internet Vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và điện toán đám mây là những yếu tố chính trong quy hoạch và thiết kế thành phố.
Tầm quan trọng của việc xây dựng đất nước thành một “cường quốc công nghệ” đã được nâng cao trong vài năm qua ở Trung Quốc. Đồng thời, khái niệm “nền văn minh sinh thái”, được ghi vào hiến pháp Trung Quốc năm 2012, tiếp tục được ông Tập quan tâm.
Một quận của tân khu Hùng An về đêm. Ảnh: Xinhua
Trung tâm Điện toán Đô thị Hùng An được chính quyền mô tả là “cốt lõi của thành phố sinh thái, tích hợp hoàn hảo giữa kỹ thuật số và sinh thái”, đồng thời là “trung tâm dữ liệu đầu tiên được xây dựng trên Trái Đất với cảnh quan mang đặc sắc Trung Quốc”.
Là một cấu trúc mái vòm bằng kính lớn, bao quanh bởi hồ nước, trung tâm sẽ giúp cung cấp nền tảng hoạt động cho một số hệ thống kỹ thuật số của Hùng An, trong đó có những ứng dụng quản lý lưu lượng giao thông và phương tiện tự hành.
Theo quy hoạch, Hùng An sẽ chủ yếu sử dụng năng lượng sạch. Nhà máy điện tại đây là một phần của cơ sở hạ tầng truyền tải điện từ các trang trại gió ở Trương Gia Khẩu, phía bắc tỉnh Hà Bắc.
Một trong những khu phức hợp đầu tiên được xây dựng ở Tân khu Hùng An là “trung tâm dịch vụ công dân”, chú trọng vào yếu tố hiệu quả và tinh gọn trong cung cấp dịch vụ công, mục tiêu trong kỷ nguyên mới mà ông Tập hướng đến.
Hùng An đang được quảng bá là nơi mà các công nghệ kỹ thuật số mới sẽ mang lại chất lượng cuộc sống cao hơn và các dịch vụ công tốt hơn. Nhưng để trở thành “trung tâm sáng tạo toàn cầu”, thành phố sẽ cần thu hút lượng lớn nhân tài.
Gần đây, chính quyền Trung Quốc đã công bố nhiều ưu đãi đặc biệt để thu hút chuyên gia đến Hùng An, như cấp nhà, miễn phí vé phương tiện giao thông công cộng cùng nhiều đặc quyền khác.
Các video quảng cáo cũng giới thiệu câu chuyện về các sinh viên mới tốt nghiệp đại học chuyển đến Hùng An, với hy vọng thu hút những người có thể đang lưỡng lự vì vị trí khá xa Bắc Kinh của thành phố.
Hùng An còn là khu vực thử nghiệm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, được chính quyền Trung Quốc hỗ trợ phát triển, với mục tiêu biến nó thành giải pháp thay thế khả thi cho cả đồng USD và các ứng dụng WeChat hay Alipay. Chính quyền khu vực đã khuyến khích sử dụng nó để trả lương cho người lao động hay dùng trong các giao dịch thanh toán thuế và tiện ích cho cư dân.
Một chương trình quảng bá gần đây cho Hùng An đề cập đến các nền tảng kỹ thuật số mới giúp cuộc sống của những người về hưu trở nên dễ dàng hơn. Thông điệp chính được đưa ra là “sẽ như thế nào khi ở trong một thành phố ấm cúng, nơi bạn có thể chăm sóc bản thân, vui vẻ, làm điều mình thích và an nhàn, bình yên an hưởng tuổi già”.
“Dù Trung Quốc từng xây dựng nhiều tân khu và thành phố sinh thái, Hùng An rõ ràng là một dự án tham vọng hơn, kết hợp giữa thiên nhiên, công nghệ cao và văn hóa để chứng minh phát triển công nghệ hoàn toàn có khả năng dung hòa với bảo vệ môi trường và rằng Trung Quốc có thể đổi mới theo cách của riêng mình”, bình luận viên Andrew Stokols từ trang Project China nhận định.
