Nhiều năm nay, Hà Tĩnh là địa phương luôn đứng trong top đầu trong cả nước về số lượng lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Báo cáo thống kê của Sở LĐ-TB&XH (cũ) - nay là Sở Nội vụ cho thấy: từ năm 2014 đến hết năm 2024, toàn tỉnh có gần 95.000 người lao động làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; bình quân có trên 8.500 người/năm. Một số huyện có số lượng lao động đi làm việc theo hợp đồng lao động lớn như: huyện Kỳ Anh 14.957 người, Cẩm Xuyên 13.479 người, Nghi Xuân 10.703, Thạch Hà 8.860, Can Lộc 8.248…
Chỉ tính riêng năm 2024, Hà Tĩnh có 11.360 người đi làm việc ở nước ngoài, trong đó, có 1.296 lao động đi làm việc tại Hàn Quốc, 3.383 lao động đi làm việc tại Nhật Bản và 5.786 lao động đi làm việc tại Đài Loan, còn lại là các thị trường khác.
Bình quân mỗi năm, số tiền người lao động Hà Tĩnh đi làm việc ở nước ngoài được trả theo hợp đồng đạt từ 6.800 - 7.000 tỷ đồng, trong đó, số ngoại tệ gửi về nước trên 4.000 tỷ đồng. Từ nguồn thu nhập do người lao động Hà Tĩnh đi làm việc ở nước ngoài gửi về quê đã góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài còn những khó khăn, hạn chế. Ông Nguyễn Xuân Thái - Trưởng phòng Việc làm (Sở Nội vụ) cho biết: “Nhìn chung, lao động Hà Tĩnh làm việc ở nước ngoài được người sử dụng lao động đánh giá cao về tính cần cù, chịu khó, ham học hỏi và tiếp thu công việc nhanh. Tuy nhiên, lao động Hà Tĩnh đi làm việc ở nước ngoài là lao động phổ thông còn chiếm tỷ lệ cao, trình độ tay nghề và ngoại ngữ chưa cao, ý thức một bộ phận lao động chưa tốt. Dù đã nỗ lực trong công việc, nhiều người vẫn chưa có đủ kiến thức, kỹ năng để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường lao động quốc tế”.
Để khắc phục những hạn chế đó, những năm gần đây, bên cạnh nâng cao số lượng lao động đi làm việc ở nước ngoài, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Tĩnh chú trọng nâng cao chất lượng của nguồn nhân lực bằng việc tăng cường đào tạo ngoại ngữ, trang bị kỹ năng nghề cần thiết cho người lao động để tham gia các thị trường lao động có thu nhập cao.
Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Tĩnh hiện là đơn vị duy nhất tại tỉnh Hà Tĩnh được tiếp nhận đăng ký dự thi tiếng Hàn, làm hồ sơ dự tuyển của người lao động đi làm việc tại Hàn Quốc theo Chương trình EPS do Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH cũ) – nay là Bộ Nội vụ tổ chức từng đợt trong năm.
Bà Phạm Thị Thanh Huyền – Phó Trưởng phòng Đào tạo – Cung ứng lao động nước ngoài (Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Tĩnh) cho biết: "Bên cạnh dạy tiếng Hàn theo giáo trình, hằng tuần, giáo viên đều giao bài tập để kiểm tra năng lực tiếp thu bài. Qua làm bài tập, học viên sẽ ghi nhớ được nhiều từ vựng và nâng cao kỹ năng làm đề thi. Đồng thời, trung tâm đã xây dựng phần mềm riêng về dạy, ôn luyện thi tiếng Hàn trên hệ thống máy tính để học viên làm quen với các dạng đề thi của Chương trình EPS, giúp học viên tiếp thu kiến thức và đạt kết quả thi tốt nhất".
Nhận thức rõ hơn về lợi ích khi tham gia xuất khẩu lao động, nhiều lao động đã chủ động bồi dưỡng kiến thức ngoại ngữ, chuẩn bị hành trang cho công việc tại thị trường ngoại quốc.
Đang theo học lớp tiếng Hàn tại Trung tâm Ngoại ngữ, tin học Golden (thuộc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Tĩnh), anh Nguyễn Anh Quý (thị trấn Lộc Hà, huyện Thạch Hà) chia sẻ: “Qua tìm hiểu tôi được biết, lao động sang làm việc ở Hàn Quốc có thu nhập cao. Tuy nhiên, để có thể sang Hàn Quốc làm việc tôi phải học tốt tiếng bản địa, do vậy tôi đang tập trung học và ôn luyện để cố gắng thi đậu kỳ thi tiếng Hàn theo Chương trình EPS vào tháng 9 tới”.
Những năm gần đây, người lao động có xu hướng chuyển dần từ lao động phổ thông sang lao động có tay nghề, từ thị trường có thu nhập thấp sang thị trường có thu nhập cao, đòi hỏi phải nâng cao trình độ và kỹ năng nghề trước lúc tham gia lao động tại nước ngoài.
Ông Bùi Văn Anh – Giám đốc Công ty TNHH Đào tạo – Cung ứng và phát triển nhân lực Hà Tĩnh (TP. Hà Tĩnh) cho biết: Người lao động có tay nghề, lao động chất lượng cao khi ra nước ngoài làm việc thì thu nhập sẽ cao hơn rất nhiều so với lao động phổ thông, lao động chưa qua đào tạo. Vì vậy, ngoài việc nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ, thời gian qua, công ty đã liên kết với các cơ sở đào tạo nghề cho lao động. Hiện công ty đang liên kết đào tạo nghề hàn, cơ khí đạt chứng chỉ quốc tế để cung ứng lao động đi làm việc theo hợp đồng lao động tại thị trường Hàn Quốc.
"Tham gia mỗi khóa đào tạo nghề, học viên học liên tục 8 tiếng/ngày. Chương trình học được chia thời gian học lý thuyết 20%, còn lại 80% sẽ học thực hành. Với phương pháp đào tạo theo hướng cầm tay chỉ việc, giải đáp mọi thắc mắc của học viên ngay trong quá trình học đã giúp học viên tiếp thu bài nhanh và tay nghề được nâng lên ngay sau mỗi buổi học", ông Bùi Văn Anh chia sẻ thêm.
Thực tế cho thấy: Người lao động có tay nghề, lao động chất lượng cao, có trình độ ngoại ngữ tốt khi ra nước ngoài làm việc cho thu nhập cao hơn rất nhiều so với lao động phổ thông, lao động chưa qua đào tạo. Do đó, việc tuyên truyền, hướng dẫn các lao động trong độ tuổi nâng cao kỹ năng nghề, ngoại ngữ để đi làm việc tại nước ngoài đang được các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn Hà Tĩnh quan tâm, chú trọng.
Thời gian tới, Sở Nội vụ sẽ tiếp tục kêu gọi, đề nghị các đơn vị xuất khẩu lao động tăng cường mở các lớp đào tạo dự nguồn về ngoại ngữ, nghề nghiệp… để đáp ứng yêu cầu của đối tác tuyển dụng. Đơn vị cũng sẽ đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm đối với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định của pháp luật về xuất khẩu lao động nhằm hạn chế những hành vi lừa đảo, tiêu cực.
Bên cạnh đó, người lao động cần chủ động học hỏi thêm các kỹ năng nghề nghiệp, ngoại ngữ; tìm hiểu văn hóa nước sở tại qua sách báo, người quen đã từng đi xuất khẩu lao động nhằm trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để sẵn sàng tham gia vào thị trường lao động quốc tế.
