Bộ Y tế vừa ban hành thông tư Thông tư 43/2025/TT-BYT hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của trạm y tế cấp xã. Theo thông tư mới này, trạm y tế cấp xã được xác định là đơn vị sự nghiệp y tế công lập, trực thuộc UBND cấp xã, có tư cách pháp nhân, có trụ sở riêng, con dấu và tài khoản riêng. Đơn vị này được mở tài khoản tại kho bạc Nhà nước và ngân hàng theo quy định.
Về mặt quản lý, trạm y tế cấp xã chịu sự chỉ đạo, quản lý trực tiếp về tổ chức bộ máy, nhân lực, tài sản, tài chính của UBND cấp xã. Đồng thời, đơn vị này chịu sự chỉ đạo, hỗ trợ, hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ của Sở Y tế và các đơn vị liên quan.
Đối với Hà Tĩnh, trước khi Thông tư 43 được ban hành, ngành y tế đã chủ động trong việc tái cơ cấu hệ thống y tế cơ sở. Trên cơ sở mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Sở Y tế đã xây dựng phương án tổng thể về sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp y tế theo hướng tinh gọn đầu mối, nâng cao hiệu lực, hiệu quả. Một trong những nội dung nổi bật trong phương án là đề xuất thành lập 69 trạm y tế theo đơn vị hành chính cấp xã, thay thế cho 209 trạm y tế hiện nay. Việc sắp xếp này gắn với điều chỉnh quy mô quản lý, sáp nhập địa bàn để phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp.
Cùng với việc tinh gọn đầu mối, Hà Tĩnh cũng hướng đến nâng tầm trạm y tế xã. Theo đề xuất của Sở Y tế, các trạm y tế mới sẽ được bổ sung chức năng, nhiệm vụ và nhân lực từ khối y tế dự phòng và dân số của các trung tâm y tế. Điều này giúp trạm y tế xã không chỉ thực hiện các nhiệm vụ khám, chữa bệnh ban đầu mà còn mạnh hơn trong công tác dự phòng, quản lý sức khỏe cộng đồng, phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe sinh sản – trẻ em.
Ngành Y tế Hà Tĩnh cũng dự kiến tái cấu trúc 11 trung tâm y tế đa chức năng thành các bệnh viện đa khoa liên xã, liên phường, vừa kế thừa nguồn lực hiện có, vừa mở rộng phạm vi hoạt động, cung cấp dịch vụ điều trị chất lượng cao hơn ngay tại tuyến gần dân.
Nhân lực bác sĩ là thách thức lớn của nhiều địa phương và Hà Tĩnh cũng không nằm ngoài tình trạng đó. Hiện toàn tỉnh thiếu 108 bác sỹ, trong khi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đặt mục tiêu đến năm 2027 mỗi trạm y tế phải có tối thiểu 4 bác sỹ. Chính vì vậy, việc bổ sung nhiệm vụ và nhân lực từ các trung tâm y tế về trạm y tế sẽ giúp tăng cường từ 35 - 45 bác sỹ cho tuyến xã. Đây là lực lượng quan trọng, góp phần nâng cao năng lực khám chữa bệnh, đáp ứng yêu cầu quản lý sức khỏe ban đầu cho người dân trong bối cảnh nhu cầu ngày càng lớn.
Việc tổ chức lại mạng lưới y tế cơ sở theo hướng tinh gọn nhưng tăng cường chuyên môn là giải pháp phù hợp nhằm khắc phục hạn chế nhân lực, đồng thời tạo môi trường làm việc tốt hơn cho đội ngũ bác sỹ, tăng khả năng thu hút nhân lực chất lượng cao về tuyến y tế cơ sở.
Bác sĩ Võ Văn Phong – Giám đốc Trung tâm Y tế Hoành Sơn cho biết: “Theo phương án sắp xếp của ngành thì Trung tâm Y tế Hoành Sơn sẽ giải thể để phù hợp với việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đến nay, trung tâm đã hoàn tất mọi điều kiện để sẵn sàng đưa nhân lực và trang thiết bị về với các trạm y tế. Với đội ngũ nhân lực gồm 18 y, bác sỹ cùng các trang thiết bị máy móc đồng bộ nên khi chuyển về trạm sẽ bổ sung đáng kể nguồn nhân lực, qua đó nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân”.
Ông Nguyễn Minh Đức – Giám đốc Sở Y tế nhấn mạnh, khi trạm y tế được trao quyền tự chủ tương xứng, được bổ sung nhân lực và trang thiết bị, được gắn với nhiệm vụ dự phòng – dân số, cùng sự quản lý trực tiếp từ cấp xã, sự chỉ đạo chuyên môn của ngành, mạng lưới y tế cơ sở sẽ phát huy đầy đủ vai trò là tuyến đầu trong chăm sóc sức khỏe Nhân dân.
Trên cơ sở hướng dẫn từ Thông tư 43/2025/TT-BYT của Bộ Y tế cùng với phương án sắp xếp tổ chức bộ máy các đơn vị sự nghiệp mà ngành đã xây dựng, trong thời gian tới, chúng tôi sẽ nhanh chóng tham mưu UBND tỉnh tiến hành bàn giao các trạm y tế về cho UBND cấp xã quản lý. Tùy theo tình hình thực tế của từng địa phương, ngoài 69 trạm y tế, ngành sẽ tham mưu thành lập thêm các điểm trạm để đảm bảo việc bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho người dân được thuận tiện, hiệu quả nhất.
