Phát huy vai trò người cao tuổi trong phát triển kinh tế thời đại mới

Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam Nguyễn Thanh Bình khẳng định, đây là hội thảo khoa học đầu tiên bàn về "kinh tế bạc" ở Việt Nam. Kết quả của hội thảo sẽ là luận cứ khoa học quan trọng giúp các cơ quan tham mưu chiến lược tham khảo, đề xuất chủ trương, chính sách mới, tạo môi trường pháp lý và tâm lý xã hội đồng thuận cao, đưa "kinh tế bạc" trở thành một động lực quan trọng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia đạt 2 con số, phát triển bền vững đất nước.

Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, đồng chí Hoàng Trung Dũng - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản cho biết, Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh chưa từng có trong lịch sử phát triển. Năm 2025, số người cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên) chiếm trên 14% dân số; dự báo trong vòng một thập niên nữa (đến 2036), Việt Nam chính thức trở thành quốc gia có dân số già. Đây là xu thế khó tránh khỏi, đặt ra nhiều vấn đề mới và phức tạp trong định hướng phát triển, cách thức tổ chức quản lý, xác định các mô hình phát triển KT-XH ở tầm chính sách và chiến lược quốc gia.

Theo đồng chí Hoàng Trung Dũng, ở Việt Nam, khái niệm về "kinh tế bạc" còn khá mới mẻ. Hệ thống chính sách hiện hành về người cao tuổi mới chủ yếu tập trung vào an sinh và chăm sóc, tiềm năng kinh tế của nhóm dân số cao tuổi hiện vẫn chưa được khai thác tương xứng. Trong bối cảnh đất nước ta đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng, phát triển kinh tế tri thức, kinh tế xanh và xã hội số thì việc nghiên cứu và hoạch định chính sách phát triển kinh tế bạc càng có ý nghĩa góp phần bảo đảm an sinh xã hội, thúc đẩy tăng trưởng bền vững và nâng cao vị thế quốc gia trong kỷ nguyên mới.

Phát biểu chỉ đạo và định hướng tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng - Uỷ viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương nhấn mạnh, việc đề xuất chủ trương phát triển kinh tế bạc ở Việt Nam trong kỷ nguyên mới là chủ trương rất đúng, rất cần sớm được triển khai và thúc đẩy.

Để phát triển "kinh tế bạc" ở Việt Nam, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đề nghị, các địa phương, đơn vị cần đổi mới tư duy, có nhận thức đúng về vai trò của người cao tuổi để không được lãng phí nguồn lực quý giá này trong công cuộc phát triển đất nước, đổi mới phương thức chăm sóc người cao tuổi theo hướng toàn diện…

"Hội thảo hôm nay không chỉ nghiên cứu, thảo luận "kinh tế bạc" từ phía cung và cầu mà còn góp phần trả lời cho câu hỏi "Việt Nam sẽ làm gì để có được nền kinh tế bạc của riêng mình". Đây là những đóng góp vừa mang giá trị lý luận sâu sắc, vừa mang giá trị chiến lược trong xác lập mô hình tăng trưởng mới trong tương lai… Những nghiên cứu giàu giá trị, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn với tầm nhìn dài hạn sẽ là những nguồn tri thức quý báu cho việc xây dựng chiến lược phát triển nước ta trong kỷ nguyên mới" - đồng chí Nguyễn Xuân Thắng khẳng định.

Tại hội thảo, đại biểu đã tích cực thảo luận, đóng góp các tham luận chuyên sâu, đưa ra nhiều giải pháp thiết thực nhằm hoàn thiện khung chính sách và thúc đẩy phát triển "kinh tế bạc" ở Việt Nam. Với 96 tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học, các tổ chức quốc tế, hội thảo đã cung cấp luận cứ khoa học, giúp các cơ quan chức năng ở trong nước tham khảo, chủ động tư vấn chính sách, vận dụng sáng tạo vào việc xây dựng các văn kiện của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan tới người cao tuổi, phát huy nguồn lực tổng hợp từ Nhà nước, xã hội, quốc tế cho phát triển kinh tế bạc; đặc biệt là xây dựng khung định hướng chính sách, góp phần hoạch định chính sách quốc gia giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2045.

Kết luận hội thảo, đồng chí Nguyễn Thanh Nghị - Uỷ viên BCH Trung ương Đảng, Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương đề nghị các đại biểu tiếp thu nghiêm túc tinh thần chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Xuân Thắng. Đồng thời đề nghị, các ban, bộ, ngành Trung ương và các chuyên gia, nhà khoa học cần tập trung xây dựng thể chế chính sách, khung pháp lý cơ bản cho phát triển kinh tế bạc ở Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Trong đó, cần có chính sách, cơ chế ưu tiên về đầu tư, phát triển các sản phẩm, dịch vụ phục vụ đa dạng, toàn diện cho người cao tuổi. Các cơ quan phối hợp tổ chức hội thảo cần tiếp tục phối hợp xây dựng đề án phát triển kinh tế bạc trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, quyết định chủ trương, định hướng phát triển kinh tế bạc trong kỷ nguyên mới...