(Baohatinh.vn) - Chương trình nghệ thuật tại Lễ kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã tái hiện chân thực, xúc động chân dung cao đẹp về Đại danh y của dân tộc.
Chương trình nghệ thuật có tên gọi "Trăm năm, ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông" gồm 3 chương: "Cơ duyên với nghề thuốc", "Dấn thân sự nghiệp" và "Thênh thang một cánh diều" được thể hiện dưới dạng hoạt cảnh có sử dụng các làn điệu dân ca ví, giặm, xen lẫn lời bình và các ca khúc, tập trung tái hiện lại cuộc đời, sự nghiệp, tài năng và nhân cách lỗi lạc của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Bằng giọng hát nội lực, phong cách biểu diễn lôi cuốn, ca sỹ Tùng Dương cùng các nghệ sỹ mở đầu chương trình bằng ca khúc "Danh nhân sinh ra từ hai vùng văn hóa" của nhạc sỹ Lê Anh Thủy. Ca khúc mang âm hưởng hào sảng ca ngợi nhân cách, tài năng của vị Đại danh y dân tộc Lê Hữu Trác, người con của quê hương Hà Tĩnh và Hưng Yên. Mở đầu chương 1 "Cơ duyên với nghề thuốc" là màn tái hiện thời điểm Lê Hữu Trác trở về Hương Sơn (Hà Tĩnh) chăm sóc mẹ già và bắt đầu học nghề làm thuốc chữa bệnh cứu người. Ông bồi hồi nhớ về cố hương Phố Hiến, quê cha ở Hưng Yên với những ký ức tuổi trẻ và khúc hát trống quân rộn ràng đêm hội. Thông qua các hoạt cảnh dân ca ví, giặm, màn đối thoại giữa Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác và người dân cho thấy những tâm sự của ông về nguyên do giã từ đất kinh kỳ, tìm về quê mẹ Hương Sơn nghiên cứu y thuật. Màn đối đáp cũng chính là những tự vấn trong lòng Đại danh y về hoài bão một thời tuổi trẻ, trong đó có mối duyên tình dở dang với người con gái Huê Cầu. Cơ duyên nghề thuốc đến với Lê Hữu Trác còn bởi nhân duyên từ cuộc gặp gỡ với người thầy Danh y Trần Độc (vùng đất Thanh Chương, Nghệ An), người đã nhận ra tài năng xuất chúng của Lê Hữu Trác và tâm huyết truyền dạy y thuật cho ông. Kế thừa và phát huy những kiến thức y học từ người thầy Trần Độc, Lê Hữu Trác miệt mài hết lòng chữa bệnh cứu người không phân biệt sang hèn.
Ông như "Cánh diều Truông Mung" thỏa sức thể hiện tài năng y thuật, y đức của mình trên quê mẹ Hương Sơn. Ảnh: Ca sỹ Vũ Thắng Lợi khép lại chương 1 với ca khúc "Cánh diều Truông Mung". "Dấn thân vào sự nghiệp" Lê Hữu Trác bắt đầu nghiên cứu các phương thuốc nam với tinh thần "Nam dược chữa Nam nhân" (thuốc của người Nam chữa bệnh cho người Nam). Ông đã cùng bạn hữu vượt núi, băng rừng đi tìm nguồn thuốc quý. Trong sự nghiệp của mình, Lê Hữu Trác đã tìm và sưu tập hàng ngàn phương thuốc quý. Ca sỹ Thanh Tài và Minh Ngọc thể hiện ca khúc "Hương Sơn Hải Thượng" ca ngợi y đức của Đại danh y Lê Hữu Trác. Theo lời thầy, Lê Hữu Trác thượng kinh chữa bệnh cho thế tử và học hỏi mở rộng học vấn y thuật. Tại đất kinh kỳ, ông đã gặp lại người con gái Huê Cầu, giờ đã đi tu. Cuộc hội ngộ giúp cả hai cởi bỏ được những "nút thắt" về một mối tình dang dở bởi thời cuộc. Người con gái Huê Cầu cảm thông và ủng hộ khi thấy Lê Hữu Trác đang xây dựng sự nghiệp mang lại sự an vui cho dân chúng. Chán nản với chốn phủ Chúa xa hoa, phù phiếm, Lê Hữu Trác trở về Hương Sơn tiếp tục nghiên cứu y thuật. Nghệ sỹ ưu tú Hồ Minh Thông đã thể hiện xuất sắc hình tượng Lê Hữu Trác ở nhiều giai đoạn cuộc đời. Trong ảnh: Niềm vui của Hải Thượng Lãn Ông khi trở về với quê mẹ.
Và niềm vui đón Đại danh y của người dân Hương Sơn sau nhiều ngày ông lên kinh thành chữa bệnh cho Chúa. Nghệ sỹ ưu tú Tân Nhàn thể hiện ca khúc “Trăm năm, ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông” mở ra chương 3 của chương trình nghệ thuật với tên gọi “Thênh thang một cánh diều”. Chương 3 tập trung tái hiện giai đoạn về già và những ngày cuối đời của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Trong đó, những ký ức đằm sâu về hình ảnh người mẹ Hương Sơn có sự ảnh hưởng mạnh mẽ đến cuộc đời và sự nghiệp của Đại danh y. Trong ảnh: Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác bên ngôi mộ mẹ ông là bà Bùi Thị Thưởng ở xã Quang Diệm (Hương Sơn). Những năm tháng cuối đời, Lê Hữu Trác đã dành hết tâm huyết để hoàn thành bộ sách "Hải Thượng Y tông tâm lĩnh", công trình là cuốn bách khoa toàn thư y học vĩ đại nhất của y học dân tộc thời Trung đại, là di sản quý giá của Việt Nam. Giây phút lâm chung, ông ước nguyện được yên nghỉ trên quê mẹ Hương Sơn, nơi cánh diều của mình rơi xuống. Học trò và người dân Hương Sơn đã đáp ứng mong muốn của Đại danh y, đắp mộ ông trên núi Minh Tự thuộc xã Sơn Trung ngày nay.
Kế thừa và phát huy di sản của Hải Thượng Lãn Ông, dưới sự lãnh đạo của Đảng ngày nay, Hà Tĩnh – Hưng Yên đã và đang nỗ lực tạo nên những thành quả đáng tự hào trong xây dựng quê hương đất nước. Ảnh: Ca sỹ Đức Tuấn khép lại chương trình bằng ca khúc “Sáng ngời y đức Việt Nam”. Dù thời tiết không mấy thuận lợi, nhưng đã có hàng nghìn khán giả đến trực tiếp tại Quảng trường Thành Sen (TP Hà Tĩnh) để theo dõi chương trình nghệ thuật "Trăm năm, ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông".
Có những tiếng hát như chất chứa cả tình quê. Ở Nghệ nhân dân gian Trần Văn Sang, điều ấy hiện lên qua dáng dấp một cánh cò: lặng lẽ, bền bỉ và đầy khát vọng. Anh không chỉ hát, anh còn chở câu ví, giặm quê nhà đi qua nhiều hành trình mà ở mỗi chặng đường đều được đánh dấu bằng tình yêu, niềm đam mê và cả những nỗ lực, sáng tạo không ngừng. Có lẽ, chỉ những ai thực sự thuộc về dân ca mới có thể khiến nó bay xa một cách tự nhiên và bền bỉ như anh.
Nhiều năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực ban hành chính sách hỗ trợ nghệ nhân và các CLB thực hành dân ca ví, giặm. Tuy vậy, ở các địa phương, với kinh phí khiêm tốn, việc duy trì đam mê ví, giặm lại không hề dễ dàng.
Ông quê ở xã Sơn Tiến, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay. Ông được xem là một trong những kỹ sư quân giới đầu tiên của nước ta, đồng thời là một trong những thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê do cụ Phan Đình Phùng lãnh đạo.
Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.
Ông Trần Văn Mạnh - Tổ trưởng Tổ đồng quản lý nghề cá số 2 (Tiên Điền, Hà Tĩnh) là hạt nhân trong việc tuyên truyền chống khai thác IUU, cùng ngư dân bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ.
Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính (1715-2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh một bậc danh nhân kiệt xuất, đồng thời khơi dậy, lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Với Hà Tĩnh, di sản Đại thi hào Nguyễn Du và kiệt tác Truyện Kiều là một “mỏ vàng” văn hóa tinh thần. Thế nhưng, dù đã có nhiều nỗ lực, đến nay, tiềm năng ấy vẫn chưa thực sự chuyển hóa thành sản phẩm du lịch xứng tầm.
Giữa vùng đồi Thượng Đức (Hà Tĩnh), thầy giáo Lê Hoài Nam đã có hơn 20 năm bền bỉ hiến máu tình nguyện, nấu cơm trong mùa dịch, tham gia cứu trợ đồng bào vùng thiên tai - bão lũ.
Một ngày đầu đông, tôi và nhà nghiên cứu văn hóa (NCVH) Lê Văn Tùng thả bộ từng bước chân trên lối xưa Thành Sen với bao hoài niệm về mảnh đất yêu dấu. Dường như 3 con người đang hòa vào một trong vóc dáng ông: một nhà giáo mẫu mực, một nhà hoạt động chính trị sắc sảo và một nhà NCVH uyên thâm.
Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Lễ kỷ niệm 260 năm năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765-2025) sẽ được tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức, tuy nhiên, bên cạnh sự chủ động của các ban, ngành chủ lực, hoạt động truyền thông của các đơn vị, địa phương vẫn khá trầm lắng.
Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ công lao, sự nghiệp của Hoàng giáp Vũ Diệm, lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước và khí phách mà danh nhân khoa bảng quê hương Hà Tĩnh đã để lại cho đời sau.
Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.
Lễ kỷ niệm là dịp để tôn vinh, khơi dậy và lan tỏa những giá trị di sản của danh nhân Hoàng giáp Vũ Diệm (1705 -2025) – người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh.
Cùng với công tác bảo tồn, BQL Khu di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã nỗ lực sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật, khảo cứu và xuất bản nhiều ấn phẩm liên quan về Đại thi hào Nguyễn Du, dòng họ Nguyễn Tiên Điền, Truyện Kiều..., qua đó, làm dày thêm và lan tỏa di sản Nguyễn Du.
Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
Không chỉ giữ gìn sự đảm đang truyền thống, phụ nữ Hà Tĩnh còn mạnh mẽ vươn lên trong kỷ nguyên số, làm chủ công nghệ, bước vào “thương trường 4.0”, đưa sản phẩm quê hương vươn xa và khẳng định vị thế riêng đầy tự hào.