Không riêng Facebook, nhiều công ty khác cũng bán đứng người dùng

Nhiều tranh luận cho rằng liệu chỉ riêng Facebook hay nhiều ứng dụng phổ biến khác cũng đang khai thác thông tin và bán người dùng cho những mục đích thương mại, chính trị?

“Các thuật toán của Facebook hoàn toàn có thể định hướng dư luận và chính trị”- ông Francois Chollet, nhà nghiên cứu trí tuệ nhân tạo (AI) của Google và là tác giả của thư viện học tập máy tính nổi tiếng Kreas khẳng định.

Trong một bài đăng trên Twitter được chia sẻ rộng rãi, ông Chollet lập luận rằng Facebook có khả năng “định hướng” người dùng trên phương diện chính trị, mặc dù công nghệ trí tuệ nhân tạo của nó không cần quá tinh vi.

khong rieng facebook nhieu cong ty khac cung ban dung nguoi dung

Những dịch vụ như hoàn toàn có thể định hướng suy nghĩ của chúng ta. Ảnh: The Verge.

Thực tế, cuộc sống của chúng ta ngày một gắn liền với mạng trực tuyến. Vì vậy, theo quan điểm của ông này, Facebook hoàn toàn có thể định hướng suy nghĩ của chúng ta thông qua những gì hiển thị trên bảng tin. Nó gây tác động lên bộ não “tĩnh” của con người.

Công nghệ AI ngày một thông minh, trong khi nhiều người đang muốn lợi dụng nó cho mục đích riêng. Chollet đặc biệt chỉ đích danh Facebook, chứ không phải Google, Amazon hay Apple là kẻ “phá sản về đạo đức” sau những vụ bê bối công ty này gây ra trong suốt thời gian qua.

Ông Chollet cũng bổ sung thêm, rõ ràng Facebook không có sức mạnh chính trị nhưng nó đã gián tiếp can thiệp vào lĩnh vực nhạy cảm này. Dựa vào mạng xã hội, các tổ chức chính trị có thể thao túng người dân. Đây là vấn đề cần giải quyết ngay lập tức, trước khi chúng ta bị chìm đắm trong mù quáng thông tin quá lâu.

Nhưng nếu lật ngược lại vấn đề, Facebook có phải nguồn tin tức duy nhất mà chúng ta tiếp cận? Rõ ràng là không phải. Theo nghiên cứu của Brendan Nyhan, giáo sư khoa học chính trị trường Đại học Dartmouth (Mỹ), “mù quáng thông tin” không thực sự phổ biến như chúng ta nghĩ. Theo nhiều nghiên cứu, nhóm bị tác động thông tin nhiều nhất là nhóm người cao tuổi, mà số này lại ít tiếp cận với Internet. Thay vì đó, nghiên cứu cũng chỉ ra sức tác động của truyền hình còn cao hơn Internet.

khong rieng facebook nhieu cong ty khac cung ban dung nguoi dung

Chúng ta đang bị định hướng bởi nhiều kênh truyền thông khác nhau.

Trong một email trả lời The Verge, ông Nyhan khẳng định “nhìn chung để thuyết phục là rất khó. Suy nghĩ của người dân thường khó thay đổi một cách rộng rãi như vậy đối với các vấn đề chính trị quan trọng hay khi bầu cử cho các ứng cử viên vị trí cấp cao.”

Có quá nhiều thứ đang cố gắng tác động lên chúng ta: truyền hình, Internet, quảng cáo, truyền thông, báo chí,… Tất nhiên suy nghĩ, quan điểm của chúng ta ít nhiều cũng bị ảnh hưởng. Nhưng theo nhà tâm lý học Jonathan Haidt, nhiều khi niềm tin của con người là cảm xúc và trực quan. Tự bản thân chúng ta đưa ra những lý do để phủ nhận thực tế.

khong rieng facebook nhieu cong ty khac cung ban dung nguoi dung

Không riêng Facebook, các công ty khác cũng định hướng người dùng.

Thật lạ là người ta chỉ chỉ trích mỗi Facebook. Trong khi rõ ràng nội dung trên Facebook mang tính cá nhân hơn YouTube rất nhiều. Google, Amazon hay những hãng khác không bị lôi vào vụ bê bối bầu cử này, nhưng không có nghĩa là công nghệ của họ không có chút can thiệp nào.

Thuật toán tìm kiếm phổ biến của Google hiện nay có thể phần nào vô tình tác động tới các sự kiện chính trị. Những kết quả tìm kiếm, câu trả lời giả mạo, thu thập dữ liệu người dùng có thể giúp các công ty này cung cấp quảng cáo thương mại dựa trên dữ liệu đó.

Chương trình Alexa của Amazon có thể truy cập vào những dữ liệu cá nhân của người dùng. YouTube cũng vậy, nó không những chứa một số nội dung độc hại mà còn đề xuất những tìm kiếm mang tính cực đoan.

Điều này dễ hiểu tại sao bài chia sẻ của Chollet (một người nhà của Google) được chia sẻ rộng rãi đến thế. Facebook không có quyền lực mạnh mẽ đến vậy. Nếu có, thì các công ty công nghệ khác như Google, Amazon cũng hoàn toàn có thể làm những điều tương tự.

Tóm lại, dù có đổ lỗi cho Facebook hay bất kỳ ứng dụng nào, thì cách tốt nhất để bảo vệ mình khỏi những “định hướng” tiêu cực là bảo vệ thông tin cá nhân và hạn chế chia sẻ dữ liệu riêng tư. Bởi có thể một ngày nào đó, chính những thông tin vô tình chia sẻ ra bên ngoài lại là nguồn dữ liệu chống lại chúng ta.

Theo Zing

Đọc thêm

Nokia mang 'cục gạch' trở lại

Nokia mang 'cục gạch' trở lại

Sau 6 năm, Nokia sắp hồi sinh mẫu điện thoại siêu bền 800 Tough với thiết kế gần như giữ nguyên, nâng cấp nhỏ về cổng sạc và hệ điều hành.
iPhone 17 vượt kỳ vọng

iPhone 17 vượt kỳ vọng

Giới phân tích nhận định nhu cầu dòng iPhone 17 cao hơn kỳ vọng, trong khi còn quá sớm để khẳng định iPhone Air có thành công hay không.
Những điều cần biết trước khi nâng cấp iOS 26

Những điều cần biết trước khi nâng cấp iOS 26

Mỗi năm, Apple đều giới thiệu phiên bản iOS mới với nhiều cải tiến về giao diện, tính năng và hiệu năng. Tuy nhiên, không phải lúc nào việc cập nhật ngay lập tức cũng là lựa chọn tối ưu.
Người Việt chi hàng nghìn tỷ cho iPhone 17

Người Việt chi hàng nghìn tỷ cho iPhone 17

Dòng điện thoại chủ lực của Apple đem lại doanh thu lớn cho đại lý, nhà sản xuất. Số tiền Táo khuyết thu được tương đương hãng điện thoại cỡ trung bán một năm ở Việt Nam.
Cách kiểm tra Facebook có bị người lạ truy cập

Cách kiểm tra Facebook có bị người lạ truy cập

Bạn có bao giờ lo lắng rằng tài khoản Facebook của mình bị người lạ truy cập trái phép? Việc theo dõi và kiểm tra lịch sử đăng nhập Facebook là cách giúp bạn biết tài khoản đã được sử dụng ở đâu, thiết bị nào, từ đó bảo vệ quyền riêng tư tốt hơn.
Tốc độ mạng Internet Việt Nam tiếp tục tăng

Tốc độ mạng Internet Việt Nam tiếp tục tăng

Số liệu mới nhất từ nền tảng đo tốc độ i-Speed, từ tháng 3/2025 đến nay, chất lượng mạng băng rộng cố định tại Việt Nam liên tục giữ nhịp tăng cả theo chiều tải lên lẫn tải xuống.
Tại sao gọi Zalo bên kia không nghe được?

Tại sao gọi Zalo bên kia không nghe được?

Sẽ rất khó chịu khi điện thoại gọi Zalo mà nói người khác không nghe được. Điều này khiến bạn bỏ lỡ nhiều cuộc gọi và thông tin quan trọng từ người thân, bạn bè.
iPhone 17 Pro Max lập kỷ lục mới

iPhone 17 Pro Max lập kỷ lục mới

iPhone 17 Pro và Pro Max đánh dấu lần đầu tiên Apple trang bị tùy chọn lưu trữ lên đến 2 TB và chính thức mở ra phân khúc giá hoàn toàn mới.
2 cách chuyển ảnh thành bảng Excel đơn giản

2 cách chuyển ảnh thành bảng Excel đơn giản

Việc chuyển đổi ảnh chứa dữ liệu thành bảng Excel là một kỹ năng hữu ích trong công việc và học tập. Thay vì nhập liệu thủ công, bạn có thể sử dụng các công cụ để tự động hóa quá trình này, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.