Lý do HMPV không thể bùng phát thành đại dịch như Covid-19

Kể từ ngày 23/12 đến 29/12/2024, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC) cho biết ca nhiễm HMPV tăng, đặc biệt ở trẻ em dưới 14 tuổi tại miền Bắc nước này. Các trường hợp nhiễm cúm, rhinovirus và mycoplasma pneumoniae cũng tăng. Video về bệnh viện quá tải ở Trung Quốc gợi nhớ đến những ngày đầu đại dịch Covid-19. Lượt tìm kiếm trên Google tại Mỹ về HMPV, khả năng đại dịch và phong tỏa cũng tăng mạnh gần đây.

Tuy nhiên, HMPV không nguy hiểm như Covid-19 vì nó không phải virus mới. Con người đã hiểu rõ tác động của nó và hầu hết có miễn dịch. HMPV gây triệu chứng giống cảm lạnh, thường tự khỏi sau ba đến sáu ngày. Các biểu hiện bao gồm ho, thở khò khè, sổ mũi và đau họng. Nó có thể dẫn đến viêm phế quản hoặc viêm phổi, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người trên 65 tuổi và người suy giảm miễn dịch. Nhiễm trùng thường gặp nhất vào mùa lạnh.

Hầu hết mọi người đều nhiễm HMPV trước 5 tuổi nên triệu chứng ở trẻ em thường nặng hơn do chưa có miễn dịch. Khi nhiễm lần đầu, cơ thể sẽ có miễn dịch, nên triệu chứng tái nhiễm thường nhẹ. Virus lây lan qua ho, hắt hơi, tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc chạm vào bề mặt nhiễm virus như điện thoại.

Hiện chưa có thuốc kháng virus cho HMPV. Nếu bệnh nặng, bác sĩ có thể dùng liệu pháp oxy để hỗ trợ hô hấp hoặc kháng sinh điều trị nhiễm trùng thứ phát. Chưa có vaccine nhưng đang được phát triển.

HMPV được phát hiện lần đầu tại Hà Lan năm 2001 nhưng đã lây nhiễm ở người từ nhiều thập kỷ trước. Tiến sĩ Jill Carr, nhà virus học tại Đại học Flinders, Australia, cho biết HMPV rất khác với Covid-19. Sars-CoV-2 hoàn toàn mới ở người, xuất hiện từ động vật và lây lan thành đại dịch do cộng đồng chưa từng tiếp xúc hoặc có miễn dịch.

Hiện nay, giới khoa học đã hiểu rõ về cách HMPV lây lan và ảnh hưởng đến con người, cũng như có các xét nghiệm chẩn đoán. "HMPV có thể khiến người bệnh bị ốm. Số ca nhiễm cao là mối đe dọa đối với bệnh viện, dịch vụ y tế. Tuy nhiên, tình hình hiện tại ở Trung Quốc rất khác so với mối đe dọa ban đầu của SARS-CoV-2 gây ra đại dịch Covid-19", tiến sĩ Carr nói thêm.

Người phát ngôn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, các bệnh hô hấp, bao gồm HMPV gia tăng là điều thường thấy vào thời điểm này trong năm. Tỷ lệ ca cúm thấp hơn cùng kỳ năm ngoái. Hôm 10/1, CDC Trung Quốc khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng ngừa sức khỏe như giữ vệ sinh tốt, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây và đeo khẩu trang ở nơi đông người.

Theo The Guardian, Chính phủ Trung Quốc đã bác bỏ những suy đoán trên mạng rằng tình hình có thể khiến bệnh viện quá tải và dẫn đến đại dịch mới. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết: "Nhiễm trùng đường hô hấp thường đạt đỉnh điểm vào mùa đông. Các bệnh dường như ít nghiêm trọng hơn và lây lan với quy mô nhỏ hơn so với năm trước".

Giáo sư Vasso Apostolopoulos, chuyên gia miễn dịch học tại Đại học RMIT, Australia, nhận định số ca nhiễm gia tăng và áp lực lên hệ thống y tế ở các khu vực đông dân cư như Trung Quốc cho thấy cần tăng cường chiến lược giám sát. "Đảm bảo giám sát hiệu quả và ứng phó kịp thời sẽ là chìa khóa để giảm thiểu rủi ro sức khỏe cộng đồng của đợt bùng phát này", bà nói.