Phát hiện hố đen gần Trái Đất nhất

Các nhà khoa học tìm thấy một hệ thống kỳ lạ gồm hố đen và ngôi sao giống Mặt Trời quay quanh nhau ngay bên trong chòm sao Xà Phu.

Theo nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society vào tuần trước, hố đen mới - được đặt tên là Gaia BH1 - có khối lượng gấp khoảng 10 lần Mặt Trời và cách chúng ta chỉ 1,566 năm ánh sáng trong chòm sao Xà Phu, biến nó trở thành hố đen gần Trái Đất nhất từng được biết đến, gần hơn gấp đôi so với hố đen giữ kỷ lục trước đó.

Gaia BH1 rất đặc biệt vì nó có “bạn đồng hành” là một ngôi sao giống như Mặt Trời (nặng bằng 0,93 lần Mặt Trời và có nhiệt độ bề mặt khoảng 5.580°C). Hai thiên thể này quay quanh nhau trong chu kỳ quỹ đạo 185,59 ngày với khoảng cách tương tự từ Trái Đất đến Mặt Trời.

Đây là hệ thống đầu tiên thuộc loại này từng được quan sát thấy trong Dải Ngân hà, tác giả chính Kareem El-Badry, nhà vật lý thiên văn tại Trung tâm vật lý thiên văn Harvard-Smithsonian ở Massachusetts và Viện thiên văn học Max Planck của Đức, nhấn mạnh.

Phát hiện hố đen gần Trái Đất nhất

Mô phỏng hố đen Gaia BH1 và ngôi sao đồng hành giống như Mặt Trời. Ảnh: IGO/NOIRLab/NSF/AURA

Để tìm kiếm hố đen, nhóm nghiên cứu đã sử dụng kính thiên văn không gian Gaia của Cơ quan Vũ trụ châu Âu để lập bản đồ vị trí và chuyển động của khoảng 2 tỷ ngôi sao trong Dải Ngân hà. Khi phân tích dữ liệu, họ phát hiện một ngôi sao có dao động đặc biệt.

El-Badry nghi ngờ dao động đến từ lực kéo vô hình của một hố đen. Các quan sát chi tiết sau đó từ kính thiên văn dưới mặt đất như Magellan Clay và MPG/ESO ở Chile, Gemini North và Keck 1 ở Hawaii đã giúp xác nhận điều này.

Gaia BH1 có thể bắt nguồn từ một ngôi sao nặng gấp 20 lần Mặt Trời. Thông thường, những ngôi sao khổng lồ như vậy sẽ bay ra ngoài vào cuối cuộc đời của chúng, tiêu thụ mọi thứ trên đường đi trước khi sụp đổ vào bên trong để tạo thành một hố đen.

Theo các nhà nghiên cứu, quá trình này đáng lẽ phải nuốt chửng ngôi sao đồng hành của hố đen, hoặc ít nhất kéo nó vào một quỹ đạo chặt chẽ hơn nhiều, nhưng ngôi sao vẫn nguyên vẹn một cách bí ẩn và quay quanh hố đen ở một khoảng cách khá xa. Thách thức tiếp theo của các nhà thiên văn học là tìm hiểu xem điều này đã xảy ra như thế nào.

Theo VNE

Đọc thêm

Những người thông minh hơn AI

Những người thông minh hơn AI

Google DeepMind và OpenAI đã giành huy chương vàng tại Olympic toán học, nhưng những thiếu niên người Mỹ trong đội tuyển vẫn đạt điểm cao hơn hai cỗ máy này.
Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Việc Vinmec và VinUni đóng góp tới 15 báo cáo tại Hội nghị Khoa học Quốc tế APAS & VAAS 2025, trong đó 6 báo cáo đến từ các bác sĩ nội trú VinUni, không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn và công nghệ dẫn đầu của hệ thống mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của 2 đơn vị thuộc hệ sinh thái Vingroup trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực y tế tinh hoa mang tầm vóc quốc tế.
Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

AI có thể giúp cải thiện việc cảnh báo sớm sóng thần, nhưng giới hạn về dữ liệu thực tế đang cản trở khả năng dự đoán chính xác và kịp thời các thảm họa ven biển.
ChatGPT 5 đã rất gần

ChatGPT 5 đã rất gần

Các nguồn tin nội bộ cho biết dự kiến mô hình GPT-5 sẽ xuất hiện trong tháng 8. Mô hình sẽ được công khai phát hành trên Azure, Hugging Face và các nhà cung cấp đám mây lớn khác.
Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Khảo sát cho thấy nhiều thanh thiếu niên làm thân với chatbot AI, gây nên loạt vấn đề về kỹ năng tương tác, giao tiếp cộng đồng.
Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Một nhóm nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học Công nghiệp Thiên Tân, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), vừa phát triển thành công phương pháp chuyển đổi methanol – một loại rượu đơn giản – thành đường trắng (sucrose), tạo tiền đề biến khí CO₂ thu giữ được thành thực phẩm.