Chơi trò truyền thông bẩn, còn ai tin Facebook?

Sau nhiều năm thành công rực rỡ, Facebook đang phải đối đầu với rất nhiều khủng hoảng lớn. Dư luận đã bắt đầu chống lại họ.

Bài báo của The New York Times (NYT) gần đây hé lộ nhiều thông tin chẳng mấy hay ho về Facebook. Sheryl Sandberg, COO công ty bị cáo buộc lèo lái dư luận, thực hiện chiến dịch vận động hành lang chống lại những người phê bình trong đợt khủng hoảng Cambridge Analytica vừa qua. Ngoài ra, các chiến dịch khác cũng bị tố mang hơi hướm cực đoan.

Bài điều tra hơn 6.000 chữ của The New York Times khiến Facebook lấn sâu hơn vào các cuộc khủng hoảng. Ảnh: Packtpub.

Zuckerberg và Sanberg không hề hay biết?

Facebook thuê hãng truyền thông Definers Public Affairs viết và đăng tải các bài báo chỉ trích Google và Apple, đồng thời cố gắng đưa những nội dung hạ thấp ảnh hưởng của Nga trong các hoạt động can thiệp, lợi dụng Facebook trong mùa bầu cử tổng thống ở Mỹ cách đây 2 năm.

Các báo cáo của công ty về việc thuê và các hoạt động liên quan đã được gửi đến hàng trăm nhân viên Facebook suốt năm vừa rồi. Đáng ngạc nhiên là dường như không bản nào được gửi tới Zuckerberg hay Sanberg.

Người chịu trách nhiệm truyền thông của Facebook thời điểm đó, cũng như việc thuê Definer Public Affairs là Elliot Schrage. Schragen đã ở vị trí này gần một thập kỉ trước khi từ chức vào tháng 6 vừa qua. Sự ra đi của ông đánh dấu bước chuyển đổi hiếm thấy của M- team. Đây là nhóm các cố vấn cấp cao cho Zuckerberg nổi tiếng với cơ cấu chưa hề thay đổi trong nhiều năm.

Dù ra đi, trong bài viết chia tay, Schragen cho biết vẫn quản lý việc chuyển giao công việc cho người kế nhiệm là Nick Clegg đến tháng 1/2019. Ngoài ra, ông vẫn tiếp tục làm việc ở các dự án đặc biệt sau đó.

Và Schragen không hề nói chơi. Một nhân chứng cho biết ông này vẫn xuất hiện trong khuôn viên công ty hôm thứ ba (13/11). Schragen thực sự làm gì không ai rõ, nhưng chắc chắn người đứng đầu chiến dịch truyền thông bị dư luận lên án vẫn còn làm việc.

Mark Zuckerberg cấm nhân viên sử dụng iPhone sau khi bị Apple chỉ trích. Ảnh: BI.

Thực hiện truyền thông bẩn

Với Definer Public Affairs, NYT cho biết công ty này cũng giúp Facebook đối đầu với Quốc hội trong các cuộc điều trần. Hãng đã thu thập toàn bộ thông tin các thượng nghị sĩ sử dụng quảng cáo trên website của họ, cả việc chi bao nhiêu cho quảng cáo Facebook.

CNN cho hay Definer còn dựng lên một câu chuyện về việc Apple News thiên vị cho Đảng Cộng hòa, dù Facebook một mực phủ nhận. Definer cũng giả tạo những thông tin tiêu cực về hãng xe tay ga Bird với The Verge. Ngoài ra, tờ Tech Crunch phát hiện người đồng sáng lập của Definer, một cựu đảng viên Đảng Cộng hòa, hiện làm việc trong nhóm truyền thông của Facebook.

Sheryl Sandberg không thể giữ im lặng được lâu. Chiều thứ 5 (15/11), nữ lãnh đạo công ty đã cho đăng một bài viết trên trang Facebook cá nhân.

"Chúng tôi đã không còn làm việc với họ (Definers Public Affairs). Những thông tin trái chiều chống lại chúng tôi gần đây cho thấy dường như có thế lực nào đó đứng sau tất cả. Nghe có vẻ vô lý, song tôi không hề biết về việc công ty thuê họ và những gì họ đã làm", bà viết.

Tiếp đó, Sandberg trả lời phỏng vấn CBS như để giãi bày. “Chúng tôi chắc chắn là không trả tiền cho ai để bịa chuyện”, Sandberg nói.

Với Definers, trong tuyên bố đầu tiên của mình, công ty cho hay họ chỉ là một đơn vị truyền thông nhỏ. Không nhấn mạnh về cáo buộc chiến dịch truyền thông bẩn của công ty, song Tim Miller, nhân viên của Definers thừa nhận Facebook ít nhiều cũng liên quan đến những chỉ trích nhắm vào Geogre Soros.

Sheryl Sandberg cho rằng bản thân không hề biết về những hoạt động của bộ phận truyền thông Facebook. Ảnh: Thenewrebublic.

Sự cố PR hay một cuộc khủng hoảng?

Quan hệ công chúng là lĩnh vực rộng lớn, định hình phần lớn các tin tức mà người ta đọc hàng ngày. Có đến 6 nhân viên hoạt động công chúng trên mỗi phóng viên báo chí tại Mỹ. Phần lớn những nhân viên hành nghề đều làm việc ẩn mình, với công việc cũng khá lành tính.

Nhưng đôi khi, lực lượng này lại không cùng chiến tuyến với nhà báo, phóng viên. Ví dụ, khi cổ phiếu của một công ty tăng, họ có xu hướng dùng các bên thứ 3 để thực hiện các chiến dịch truyền thông bẩn.

Nhiều người tin rằng thực sự Zuckerberg không biết bộ phận truyền thông của Facebook đã thuê Definers. Bộ phận này thường được CEO ủy quyền, và Zuckerberg thì không hề thắc mắc hay quan tâm đến các đối tác của nó.

Việc vô tình hay cố ý không biết những gì truyền thông đang làm có thể là cách để phủ nhận các cáo buộc. Tuy nhiên thực tế cho thấy cách phản hồi vô trách nhiệm này đã khiến sự việc thêm trầm trọng.