Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm rõ chi phí chưa được tính toán đủ vào giá điện

Tại tọa đàm “Phát triển bền vững ngành điện-Những vấn đề đặt ra” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức mới đây, ông Trịnh Quốc Vũ, Phó Cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công Thương), đã làm rõ những chi phí hợp lý của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) chưa được hạch toán và tính toán đầy đủ vào giá bán lẻ điện.

Ông Vũ cho biết chi phí mua điện từ các nguồn sử dụng năng lượng hóa thạch, gồm than, khí và dầu, tăng rất lớn. Trong cơ cấu nguồn điện, khoảng 30% sản lượng từ thủy điện, 12% từ điện mặt trời và điện gió.

Mặc dù công suất đặt của điện mặt trời và điện gió chiếm 27-28% tổng công suất nhưng sản lượng thực tế chỉ đạt 11-12% do số giờ phát hạn chế vì ban ngày mới phát điện mặt trời và cùng với đó mùa ít gió sẽ khó phát được điện gió. Ông Vũ nhấn mạnh chi phí nhiên liệu đầu vào ảnh hưởng rất lớn tới giá thành điện năng.

Theo quy định, các chi phí hợp lý trong cấu thành giá điện đầu vào của Tập đoàn Điện lực Việt Nam sẽ được tính vào giá bán lẻ điện bình quân để điều chỉnh. Tuy nhiên, năm 2022, để ổn định nền kinh tế sau đại dịch COVID-19, giá điện chưa được điều chỉnh; năm 2023 chỉ tăng hai lần nhưng mức thấp.

Cuối năm 2023, Tập đoàn Điện lực Việt Nam phải chịu thâm hụt lũy kế khoảng 50.000 tỷ đồng, đó là chưa kể 21.800 tỷ đồng chênh lệch tỷ giá do các hợp đồng mua điện từ nguồn vốn vay ngoại tệ.

Ông Vũ khẳng định Tập đoàn Điện lực Việt Nam phải được hạch toán đầy đủ, tính đúng, tính đủ các chi phí vào giá điện để bảo toàn tài chính doanh nghiệp.

Luật Điện lực 2024 quy định giá bán lẻ điện phải phản ánh biến động thực tế đầu vào, bù đắp chi phí và lợi nhuận hợp lý, bảo toàn và phát triển vốn doanh nghiệp. Luật số 68/2025/QH15 của Quốc hội về Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp cũng nhấn mạnh trách nhiệm bảo toàn và phát triển vốn nhà nước tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị mới đây yêu cầu đẩy mạnh quyền tự chủ, tự quyết, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp, đồng thời chấm dứt tình trạng doanh nghiệp nhà nước chậm thanh toán cho các doanh nghiệp tư nhân theo các hợp đồng hoặc thỏa thuận đã ký.

Trong thời gian tới, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đứng trước nhiệm vụ lớn khi được Chính phủ giao đầu tư các nguồn điện như điện hạt nhân Ninh Thuận 1, thủy điện tích năng Bác Ái, điện gió và nhiệt điện Quảng Trạch.

Ông Vũ nhấn mạnh tập đoàn cần tình hình tài chính lành mạnh để tiếp cận vốn trong và ngoài nước, do đó việc điều chỉnh, bổ sung Nghị định số 72/2025/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định về cơ chế, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân là cần thiết, cho phép Tập đoàn Điện lực Việt Nam hạch toán kịp thời, tính đúng, tính đủ chi phí giá thành điện năng./.