(Baohatinh.vn) - Với 22 tham luận trình bày tại hội thảo, các nhà nghiên cứu đã góp phần chứng minh những đóng góp to lớn của dòng tộc họ Hồ Hà Tĩnh đối với tiến trình lịch sử văn hóa dân tộc.
Chủ trì điều hành hội thảo.
Sáng 12/8, tại Trường THPT Thành Sen (TP Hà Tĩnh), Viện Nghiên cứu và Bảo tồn văn hóa (thuộc Liên hiệp các Hội khoa học Việt Nam) phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học “Họ Hồ Hà Tĩnh trong dòng chảy lịch sử văn hóa dân tộc”.
Chủ trì hội thảo gồm: Giáo sư, Tiến sỹ Hồ Trọng Ngũ - Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Bảo tồn văn hóa; Tiến sỹ Hồ Cảnh Sơn - Trưởng nhóm nghiên cứu họ Hồ Việt Nam; Tiến sỹ Đoàn Minh Điền - Hiệu trưởng Trường THPT Thành Sen (TP Hà Tĩnh); Thạc sỹ Nguyễn Trí Sơn - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Hà Tĩnh và đại diện dòng họ Hồ ở Hà Tĩnh.
Tham dự hội thảo có Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Hà Tĩnh Võ Hồng Hải cùng đại diện một số sở, ban, ngành cấp tỉnh và các nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử trong cả nước, đại diện dòng họ Hồ tỉnh Nghệ An và Quảng Bình.
Đại biểu tham dự hội thảo.
Theo nhiều tư liệu để lại, dòng tộc họ Hồ có mặt ở Hà Tĩnh cách đây hàng chục thế kỷ. Cùng với các dòng họ khác, từ vị thỉ tổ đầu tiên cho đến con cháu sau này, dòng tộc họ Hồ đã có nhiều đóng góp phần xây dựng quê hương núi Hồng, sông La nói riêng và đất nước nói chung.
Hội thảo nhằm tiếp tục nghiên cứu làm rõ lịch sử dòng họ Hồ trong quá trình hình thành và phát triển trên đất Hà Tĩnh; những đóng góp của dòng họ đối với sự phát triển của quê hương, đất nước.
Giáo sư, Tiến sỹ Hồ Trọng Ngũ phát biểu đề dẫn hội thảo.
Hội thảo định hướng bám sát 5 mục tiêu: Làm rõ và xây dựng hệ thống sử phả dòng họ, bắt đầu từ đầu đức nguyên tổ; chỉ ra thế thứ, các tông phái, các ngành, nhánh, chi phái, giúp các chi nhánh bị thất truyền gia phổ tìm về cội nguồn và kết nối tổ tiên, dòng tộc; trang bị kiến thức lịch sử dòng họ, như là một bộ phận không thể tách rời của lịch sử dân tộc, đất nước, qua đó giáo dục truyền thống tình yêu quê hương đất nước của con cháu dòng tộc; tạo ra một tâm thế đúng đắn cho anh em, con cháu trong dòng tộc, tự hào về truyền thống tổ tiên; tôn vinh phát huy những giá trị văn hóa của dòng tộc họ Hồ ở Hà Tĩnh đến con cháu và trong cộng đồng.
Tiến sỹ Đoàn Minh Điền - Hiệu trưởng Trường THPT Thành Sen trình bày tham luận “Họ Hồ Việt Nam thời Lý - Trần và những di tích lịch sử văn hóa trên đất Hà Tĩnh có dấu ấn họ Hồ”.
Hội thảo khoa học “Họ Hồ Hà Tĩnh trong dòng chảy lịch sử văn hóa dân tộc” nhận được 22 tham luận. Tại chương trình, các nhà nghiên cứu, tác giả đã trình bày các tham luận xoay quanh 3 chủ đề chính: sự xuất hiện và phương trưởng của họ Hồ ở Hà Tĩnh; An Nam Nhất Hồ và đức nguyên tổ họ Hồ Việt Nam và vai trò của họ Hồ Hà Tĩnh trong dòng chảy lịch sử dân tộc.
Ông Hồ Việt Anh - Chủ tịch Hiệp Hội du lịch Hà Tĩnh tham luận về một số giả thiết về đền thờ Hồ Khước ở xã Đỉnh Bàn - người được xem là đức nguyên tổ họ Hồ ở Hà Tĩnh.
Hội thảo dự kiến diễn ra trong thời gian 1 ngày (12/8).
Với tư tưởng tiến bộ, vị danh nhân quê Hà Tĩnh đã phân tích cho Vua Bảo Đại - vị hoàng đế cuối cùng của chế độ quân chủ trong lịch sử Việt Nam hiểu rõ thắng lợi tất yếu của Việt Minh, tích cực vận động Vua Bảo Đại thoái vị và đã giúp Vua soạn thảo chiếu thoái vị.
Với 5 bảo vật quốc gia và hàng ngàn hiện vật, cổ vật, tư liệu giá trị về quê hương núi Hồng - sông La đang được lưu giữ là minh chứng cho những nỗ lực của Bảo tàng Hà Tĩnh trong sưu tầm, bảo quản ký ức quê hương.
Lấy chất liệu từ vùng đất, văn hóa, con người Hà Tĩnh, những tác phẩm âm nhạc mang giai điệu ngọt ngào, sâu lắng, khơi gợi những cảm xúc đặc biệt trong lòng người nghe.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là người cộng sản kiên trung, có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng ngời, để lại nhiều bài học quý báu cho đội ngũ cán bộ, đảng viên hôm nay và các thế hệ mai sau.
Là một vùng đất không rộng lớn, song đến nay, Hà Tĩnh đã có 5 di sản và 2 danh nhân được UNESCO vinh danh. Thành quả ấy là niềm tự hào của mỗi người dân và phản ánh hành trình bền bỉ, đầy tâm huyết của những người làm văn hóa.
Sắp bước vào tuổi 100, cụ bà Ngô Thị Thu ở thị trấn Nghèn cũ (nay là xã Can Lộc, Hà Tĩnh) vẫn nhớ như in khoảnh khắc lịch sử tháng Tám năm 1945 – khi bà đọc lời hiệu triệu khởi nghĩa, giành chính quyền về tay Nhân dân.
Ngày nay nhiều nghề truyền thống đang dần mai một. Thế nhưng giữa lòng Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh vẫn có những con người bền bỉ giữ gìn nghề may áo dài truyền thống.
Hình ảnh về huyền thoại "Đặc công rừng Sác" - Anh hùng LLVT, liệt sỹ Trần Văn Dần, người con quê xã Đan Hải, tỉnh Hà Tĩnh đã được phục dựng nhờ các tài liệu lưu trữ tại Đại học Texas Tech - Hoa Kỳ.
Tại chương trình “Cùng Việt Nam tiến bước”, hàng nghìn cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang cùng người dân Hà Tĩnh đồng loạt sải bước với mục tiêu lan tỏa thông điệp “1 tỷ bước chân tiến vào kỷ nguyên mới”.
80 năm qua, kể từ khi đất nước giành độc lập, văn hóa luôn là mạch nguồn nuôi dưỡng tinh thần, bản sắc và sức mạnh đoàn kết của người Hà Tĩnh. Đặc biệt, từ sau công cuộc đổi mới, ngành Văn hóa Hà Tĩnh đã có bước tiến dài trong nỗ lực bảo tồn và làm tỏa sáng di sản cha ông.
Mộ và đền thờ Nguyễn Hoành Từ (phường Hà Huy Tập, tỉnh Hà Tĩnh) không chỉ là điểm đến văn hóa tâm linh mà còn là trường học lịch sử sống động cho mọi thế hệ.
Trong Cách mạng Tháng 8/1945, quân và dân Hà Tĩnh cùng cả nước vùng lên đập tan xiềng xích nô lệ, thực dân phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, đưa cách mạng nước ta bước sang một kỷ nguyên mới.
Những ngôi đình làng ở Hà Tĩnh không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa, mà còn lưu giữ những ký ức, đặc biệt trong phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh và Cách mạng tháng Tám.
Thời gian qua, nhiều di tích lịch sử - văn hóa ở Hà Tĩnh được xếp hạng các cấp đã góp phần “đánh thức” ký ức dòng tộc, làng xã, thắp lên niềm tự hào cội nguồn trong mỗi người dân.
Anh Nguyễn Văn Mạnh (SN 1985, ở phường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh) khuyết một bàn tay nhưng lại có biệt tài vẽ và đắp tranh nổi. Dù mất đi đôi bàn tay nhưng việc được sống với niềm đam mê, thỏa sức tạo nên những bức tranh tường sống động, anh Mạnh cảm thấy cuộc đời mình vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.
Hoàng Xuân Hãn là Giáo sư Toán học, kỹ sư, nhà sử học, nhà ngôn ngữ học, nhà nghiên cứu văn hóa, giáo dục nổi tiếng. Suốt cuộc đời, ông không ngừng cống hiến miệt mài cho nhiều lĩnh vực khác nhau.
Trong nhịp sống hiện đại gấp gáp, câu chuyện 6 hộ dân ở xã Đồng Lộc (Hà Tĩnh) hiến đất, mở lối đi cho người hàng xóm nghèo như một nét đẹp dung dị, ấm áp giữa đời thường.
Quá trình sắp xếp đơn vị hành chính, tên các xã, phường mới ở Hà Tĩnh được lựa chọn kỹ lưỡng, mang nhiều ý nghĩa, gắn với lịch sử, văn hóa, lợi thế địa phương và phù hợp với xu thế hội nhập, nhận được sự đồng thuận từ Nhân dân.
Từ điểm tựa là các giá trị truyền thống, gia đình ông Kiều Minh Khánh và bà Nguyễn Thị Dung ở phường Bắc Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã viết nên câu chuyện đẹp về một mái ấm gần nửa thế kỷ đong đầy yêu thương, lan tỏa giá trị sống tích cực trong cộng đồng.
Sau hơn 54 năm kể từ ngày Anh hùng LLVTND, liệt sỹ Trần Văn Dần (xã Đan Hải, Hà Tĩnh) hy sinh, mùa hè này, những kỷ vật đơn sơ, những nét bút mang khí chất của người lính đặc công rừng Sác ấy đã trở về với gia đình bằng một cách đầy bất ngờ và rất cảm động.
Từ vùng “đất chết” oằn mình trong lửa đạn chiến tranh, cựu binh Trường Sa Nguyễn Hải Đường ở thôn Hồng Sơn (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) đã hồi sinh, trở thành mô hình kinh tế trù phú, cho thu nhập 2 tỷ đồng/năm.
Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Trong lịch sử, Hà Tĩnh từng có nhiều bậc danh nho, hiền tài và đại thần được giao trọng trách giữ chức Tế tửu (Hiệu trưởng) của Văn Miếu – Quốc Tử Giám.
Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Hơn 50 năm gắn bó cùng tranh cổ động, họa sĩ Hoàng Hữu Trí (trú xã Gia Hanh, tỉnh Hà Tĩnh) không chỉ lưu giữ ký ức một thời, mà còn tiếp tục truyền đi niềm tin, lý tưởng và giá trị nghệ thuật qua từng nét vẽ.
Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.