Sáng kiến kỹ thuật - "chìa khóa" nâng tầm vận hành ở Nhiệt điện Vũng Áng 1

Sau hơn một thập kỷ vận hành, nhiều thiết bị tại Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 (thuộc Công ty Điện lực Dầu khí Hà Tĩnh) đã xuống cấp, trong khi không ít chủng loại linh kiện từ các nhà sản xuất nước ngoài đã ngừng cung cấp. Điều này khiến công tác bảo dưỡng, sửa chữa gặp nhiều thách thức, đặc biệt đối với các hệ thống quan trọng như: máy nghiền than, hệ thống điều khiển, bảo vệ hay các cụm thiết bị quay…

Trong hoàn cảnh đó, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn vật tư ngoại nhập hoặc chuyên gia nước ngoài, ban lãnh đạo nhà máy đã chủ trương khuyến khích kỹ sư nội bộ nghiên cứu, cải tiến thiết bị dựa trên kiến thức thực tiễn. Chính định hướng này đã tạo nền tảng để phong trào sáng kiến tại Nhiệt điện Vũng Áng 1 phát triển mạnh mẽ.

Một trong đề tài nổi bật thời gian gần đây là nghiên cứu, cải tạo động cơ chính của hệ thống máy nghiền than – thiết bị được xem là “xương sống” trong dây chuyền sản xuất điện. Đề tài do nhóm cán bộ, kỹ sư phòng Kỹ thuật thực hiện.

Kỹ sư Hồ Thanh Hà (Phòng Kỹ thuật) - đại diện nhóm tác giả của đề tài cho biết: “Hệ thống máy nghiền đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình sản xuất điện trong nhà máy, ảnh hưởng trực tiếp đến công suất của tổ máy. Trước đây, chỉ cần một động cơ chính máy nghiền gặp sự cố thì khả năng huy động công suất của cả tổ máy sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Chúng tôi đã tìm ra nguyên nhân gốc rễ của các hỏng hóc và tiến hành cải tạo triệt để. Sau khi triển khai đồng bộ trên cả 12 động cơ từ năm 2021 đến nay, chưa ghi nhận bất kỳ sự cố hay bất thường nào. Giải pháp đã giúp nhà máy tiết kiệm hàng tỷ đồng mỗi năm”.

Tại Phân xưởng Vận hành – nơi được ví như “bộ não” của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1, phong trào nghiên cứu cải tiến kỹ thuật càng sôi nổi hơn khi có sự dẫn dắt của Quản đốc Hoàng Thanh Dũng. Là người gắn bó với nhà máy từ ngày đầu vận hành, kỹ sư Dũng hiểu rõ từng thiết bị, đường dây, hệ thống điều khiển; đồng thời nhận diện rõ những “khoảng trống” công nghệ còn có thể tối ưu.

“Dù Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 được xây dựng với công nghệ hiện đại, nhưng thực tiễn dài hạn cho thấy nhiều hạng mục vẫn có thể cải tiến để vận hành hiệu quả hơn. Trước kia, một số sự cố kỹ thuật phải chờ chuyên gia nước ngoài sang xử lý, vừa tốn thời gian vừa tốn chi phí. Hiện nay, chính đội ngũ kỹ sư trong nhà máy – những người trực tiếp vận hành các tổ máy đã đủ khả năng làm chủ thiết bị. Đây chính là cơ sở để tạo ra nhiều sáng kiến kỹ thuật sát với thực tế” - Quản đốc Phân xưởng vận hành Hoàng Thanh Dũng chia sẻ.

Trên thực tiễn, Phân xưởng vận hành đã triển khai hàng chục đề tài sáng kiến khoa học, nhiều giải pháp giúp tăng tính linh hoạt cho hệ thống điều khiển, tối ưu các chế độ vận hành, giảm tổn thất năng lượng, đồng thời kéo dài tuổi thọ cho thiết bị. Điều quan trọng hơn là tinh thần chủ động nghiên cứu đã thấm sâu vào từng kỹ sư, từng ca vận hành. Mỗi cá nhân đều ý thức rằng chỉ có liên tục cải tiến mới giúp nhà máy vận hành an toàn, ổn định và hiệu quả trong dài hạn.

Ông Nguyễn Mậu Cảm – Phó Giám đốc Công ty Điện lực Dầu khí Hà Tĩnh cho hay: “Công ty thường xuyên vận động, lập kênh tiếp nhận ý tưởng để từng cán bộ, kỹ sư dễ dàng gửi các ý tưởng sáng kiến. Theo đó, mỗi ý tưởng sáng kiến dù lớn hay nhỏ đều được đánh giá kỹ về tính khả thi, khả năng áp dụng, khả năng làm lợi... Các phòng ban, phân xưởng ký giao ước thi đua, lấy số lượng và chất lượng sáng kiến làm tiêu chí đánh giá hoàn thành nhiệm vụ. Nhà máy còn tạo điều kiện cho cán bộ, kỹ sư tham quan, học tập tại các nhà máy nhiệt điện lớn trong nước nhằm tiếp cận công nghệ mới và học hỏi kinh nghiệm hay. Chúng tôi không chỉ động viên người lao động đề xuất sáng kiến mà còn đồng hành trong từng bước triển khai: từ đánh giá, thử nghiệm, đến áp dụng thực tiễn; tiếp sức cho đội ngũ kỹ sư mạnh dạn nghiên cứu, cho ra đời nhiều giải pháp hiệu quả”.

Giai đoạn 2020 – 2025, có 150 cán bộ, kỹ sư của Công ty Điện lực Dầu khí Hà Tĩnh tham gia phong trào sáng kiến. Công ty tiếp nhận 152 đơn đăng ký sáng kiến, 237 đề xuất cải tiến. Hội đồng sáng kiến cấp cơ sở đã thẩm định và công nhận 84 sáng kiến, trong đó 15 sáng kiến được công nhận cấp Tổng Công ty và 10 sáng kiến đang tiếp tục được thẩm định. Nhờ loạt giải pháp kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi, Nhiệt điện Vũng Áng 1 đã duy trì ổn định sản lượng điện, đảm bảo độ khả dụng cao cho các tổ máy, góp phần quan trọng vào an ninh năng lượng quốc gia.

Trong bối cảnh ngành điện đang đối mặt thách thức về chi phí nhiên liệu, áp lực tối ưu vận hành và yêu cầu chuyển đổi năng lượng, những chuyển biến tích cực ở Nhiệt điện Vũng Áng 1 cho thấy vai trò quan trọng của nguồn lực con người trong việc bảo đảm hoạt động ổn định của hệ thống điện.

Từ chỗ phụ thuộc nhiều vào chuyên gia nước ngoài, Nhiệt điện Vũng Áng 1 đã trở thành một trong những đơn vị tiên phong trong làm chủ công nghệ, tự nghiên cứu và cải tiến kỹ thuật. Những sáng kiến xuất phát từ thực tiễn vận hành không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần xây dựng văn hóa đổi mới, sáng tạo và tự chủ trong công ty.